Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

Ανοιξιάτικη βροχούλα (τραγούδι)

Βροχερή μέρα σήμερα παιδιά...
Όμως, οι ανοιξιάτικες βροχούλες μας αρέσουν, ειδικά όταν είμαστε μέσα στο σπίτι.
Είναι σαν μια ωραία συντροφιά, σαν μια απαλή μουσική που συνοδεύει τις σκέψεις και τα όνειρα μας...
Πολλά τραγούδια έχουν γραφτεί για τη βροχή!
Σήμερα διάλεξα για σας ένα που μιλάει για τις τόσο πολύτιμες βροχές της άνοιξης.

Τετάρτη 27 Μαρτίου 2024

Ο Μάρτης Μάρτης μίλησε (τραγούδι)

Ο Μάρτης είναι ένας μήνας που συναντάμε πολύ συχνά στα τραγούδια.
Είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης, τότε που η γη ξυπνά από τον ύπνο του χειμώνα και ντύνεται με χρώματα και μυρωδιές.
Βέβαια είναι και ο πιο αντιφατικός μήνας, μια που δεν μπορεί να αποφασίσει πότε κάνει κρύο και πότε ζέστη.
Όλα αυτά περιγράφονται πολύ όμορφα στο σημερινό τραγούδι.

Τρίτη 26 Μαρτίου 2024

Ο Σκαλκώτας και η δημοτική μουσική

Ο Σκαλκώτας 
ήταν ένας άνθρωπος με ανοιχτό πνεύμα, ένας πολίτης του κόσμου.
Παρά την ενασχόληση με την σύνθεση πρωτοποριακής μουσικής, στο Βερολίνο δε δίσταζε να παίζει τζαζ στα θέατρα και στους βωβούς κινηματογράφους, ενώ μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα συνέθεσε κοντσέρτο εμπνευσμένος από ρεμπέτικο τραγούδι.
Από την άλλη, ανταποκρίθηκε με αξιοθαύμαστο τρόπο στο κάλεσμα της Μέλπως Μερλιέ (από το Γαλλικό Ινστιτούτο) να καταγράψει με νότες σε παρτιτούρες  δημοτικά τραγούδια.
Μην ξεχνάμε ότι η πολυσχιδής προσωπικότητά του διαμορφώθηκε ανάμεσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο δημοτική μουσική, αφήγηση θρύλων και παραμυθιών και λαϊκής τέχνης (παιδικά χρόνια) και στο Βερολίνο του Μεσοπολέμου (που ήταν το παγκόσμιο κέντρο πρωτοπορίας), όπως είδαμε και στη βιογραφία του.

Δευτέρα 25 Μαρτίου 2024

Η Επανάσταση του 1821 στην κλασική μουσική

Η εποχή της Επανάστασης του 1821 είναι συνδεδεμένη με τα Κλέφτικα και Ιστορικά Δημοτικά τραγούδια όπως γνωρίσαμε σε αντίστοιχες αναρτήσεις.
Ποια θέση είχε όμως η Επανάσταση ως έμπνευση στην λόγια μουσική που συνηθίζουμε να αποκαλούμε κλασική μουσική;
Την εποχή εκείνη στην Ευρώπη κυριαρχεί το καλλιτεχνικό κίνημα του Ρομαντισμού με κυριότερους εκπροσώπους τον Βάγκνερ, τον Μπερλιοζ, τον Βέρντι, τον Σοπέν και φυσικά τον Μπετόβεν.
Ο ελλαδικός χώρος όμως ανήκει στην Οθωμανική Αυτοκρατορία που ουδεμία σχέση έχει με δυτικότροπη μουσική.
Εξάλλου οι υπόδουλοι και εξαθλιωμένοι Έλληνες δεν έχουν τη δυνατότητα να μορφωθούν και να σπουδάσουν.
Εξαίρεση τα Επτάνησα που ακολουθούσαν τα Ιταλικά πρότυπα μουσικής παιδείας και έδωσαν πάρα πολλούς αξιόλογους συνθέτες.

Κυριακή 24 Μαρτίου 2024

Το 1821 μέσα από τα μάτια του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου

Ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος αποτύπωσε στους πίνακές του την Επανάσταση του 1821 με τον ίδιο τρόπο που την αποτύπωσαν μουσικά τα κλέφτικα ιστορικά τραγούδια: με ένα βλέμμα αγνό, καθαρό, ανένταχτο, λιτό και απέριττο αλλά ταυτόχρονα ξέχειλο από μαεστρία και καλλιτεχνική δεινότητα.
Ο Θεόφιλος ήταν ένας ξεχωριστός, ονειροπόλος και υπέρμετρα ταλαντούχος άνθρωπος, που ακριβώς για αυτούς τους λόγους ήταν παραγκωνισμένος από την κοινωνία.
Φίλοι του ήταν οι αγωνιστές του ΄21.

Σάββατο 23 Μαρτίου 2024

Καημένε Μακρυγιάννη (τραγούδι)


Πολλοί ρωτούν γιατί οι Έλληνες γιορτάζουμε την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος.
Σίγουρα ο λόγος δεν είναι ότι είμαστε πολεμοχαρής λαός, άλλωστε αυτό φαίνεται και στις ιστορικές μας διαδρομές.
Ίσως γιατί στη συνείδηση των περισσότερων φαντάζει αξιοθαύμαστο, πώς ένας φαινομενικά καταρρακωμένος  λαός κατόρθωσε να υψώσει ανάστημα για δίκαια αιτήματα, όπως εθνική ανεξαρτησία, ατομική ελευθερία και αυτοδιάθεση.

Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024

Οι γυναίκες του 1821, μέσα από τα κλέφτικα τραγούδια

Στην ερώτηση αν και με ποιον τρόπο συνέβαλαν οι γυναίκες στην Επανάσταση του 1821, πρέπει πρώτα να αναλογιστούμε ποια ήταν η θέση της γυναίκας στην  Ελλάδα κατά την Τουρκοκρατία.
Στην Ευρώπη, ήδη διαδίδονται οι ιδέες του Διαφωτισμού και με τη Γαλλική Επανάσταση το 1789, γίνονται βήματα προς την ατομική ελευθερία και  αυτοδιάθεση.
Στην Ελλάδα όμως;
Στην Τουρκοκρατία η Ελλάδα έχασε κάθε σύνδεση με τον Δυτικοευρωπαικό πολιτισμό, που στηρίζεται στις αρχές της Δημοκρατίας της Αρχαίας Ελλάδας.
Ο αναλφαβητισμός χαρακτηρίζει το σύνολο του πληθυσμού εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, των πιο προνομιούχων.
Οι γυναίκες όμως, ακόμα και των πλουσιότερων οικογενειών, δεν μαθαίνουν και πολύ περισσότερα γράμματα και η θέση τους είναι ασύγκριτα κατώτερη από των αντρών.

Κλέφτικα τραγούδια, τα επαναστατικά του 1821

Τα κλέφτικα δημοτικά τραγούδια είναι εκείνα που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης.
Περιγράφουν τα ηρωικά κατορθώματα των Κλεφτών και των Αρματολών.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Πέμπτη 21 Μαρτίου 2024

'Υμνος εις την Ελευθερίαν

Λένε ότι η ποίηση είναι η μουσική των λέξεων.
Ίσως αυτό να εξηγεί την τόσο στενή σχέση ανάμεσα στις δυο τέχνες.
Ένα ποίημα γίνεται αξιοθαύμαστο όχι μόνο για τα νοήματά του, αλλά και για τη μουσικότητα των λέξεων που έχει επιλέξει ο ποιητής, αλλά και τη σειρά που τις έχει τοποθετήσει.
Αμέτρητα ποιήματα  μελοποιήθηκαν, (μέλος= μουσική) και έγιναν υπέροχα τραγούδια.
Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν αποτελεί το ποίημα εκείνο που οι ιστορικές συγκυρίες ανέδειξαν ως υπέρτατο ποίημα των Ελλήνων, μια που έγινε ο εθνικός ύμνος.

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2024

Ο Καραγκιόζης στα χρόνια της Επανάστασης του 1821

Ο Καραγκιόζης, ο λαϊκός ήρωας με ανατολίτικη καταγωγή που έκανε την εμφάνισή του στον ελλαδικό χώρο ήδη από τα προεπαναστατικά χρόνια, είναι ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό θέαμα για να γευτούν τα παιδιά την ατμόσφαιρα που επικρατούσε στην πατρίδα μας κατά τη μετάβαση από την Οθωμανική αυτοκρατορία στο νεότερο ελληνικό κράτος.
Η Επανάσταση του 1821 αποτελεί αγαπημένο θέμα των παραστάσεων έως και σήμερα.
Μπορεί να μην παρουσιάζουν την Ιστορία με μεγάλη ακρίβεια (καθώς το πατριωτικό αίσθημα και ο ενθουσιασμός υπερτερεί) αλλά τα πολιτισμικά οφέλη που αντλούμε από την θέαση είναι πολλά.
Καταρχήν έχουμε μια αντιπροσωπευτική απεικόνιση της κοινωνικής διαστρωμάτωσης και των ηθών της εποχής της τουρκοκρατίας που βοηθούν να συζητήσουμε στην τάξη για το πως στρώθηκαν τα θεμέλια του νεοελληνικού κράτους.

Τρίτη 19 Μαρτίου 2024

Τα Ελληνάκια (τραγούδι, δραστηριότητες)

Τα Ελληνάκια είναι ένα ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη από την ενότητα Μικρές Κυκλάδες, της συλλογής Τα Ρω του Έρωτα.
Όλα τα ποιήματα της συλλογής έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά: Στίχοι απλοί και εύκολοι να κατανοηθούν, αλλά και να τραγουδηθούν (μουσικότητα), μιλάνε για την πατρίδα, τον ήλιο, τα νησιά, τη θάλασσα, για θρύλους και παραμύθια, αλλά και την αγάπη, τον έρωτα, τη φιλία.
Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τα ποιήματα αυτά αλλά και για τον δημιουργό τους στην ξεχωριστή ανάρτηση που θα βρείτε στον επόμενο σύνδεσμο:

Δευτέρα 18 Μαρτίου 2024

Η Κυρά Σαρακοστή (έθιμο, τραγούδι, χειροτεχνίες)

Από τα παλιά χρόνια, παιδιά, μετά την Καθαρή Δευτέρα αρχίζει η Σαρακοστή, δηλαδή μια περίοδος σαράντα ημερών μέχρι το Πάσχα
Το διάστημα αυτό οι άνθρωποι συνηθίζουν να νηστεύουν και να προσεύχονται, κάτι που το έχουν ανάγκη ύστερα από το ξεφάντωμα του Τριωδίου και της  Αποκριάς.
Συνηθίζουν να φτιάχνουν μια κούκλα από ζυμάρι χωρίς στόμα, γιατί νηστεύει.
Στην ποδιά της έχει φρούτα, ψάρια και άλλες νηστίσιμες τροφές.

Κυριακή 17 Μαρτίου 2024

Μπόλεκ και Λόλεκ: Διαγωνισμός χαρταετών

Ελάτε σήμερα, παιδιά, να πετάξουμε τον χαρταετό παρέα με τους δύο αγαπημένους μας φίλους από την  πολωνική σειρά κινουμένων σχεδίων.
Ο Μπόλεκ και ο Λόλεκ, όπως τα περισσότερα παιδιά, θαυμάζουν πολύ τα αεροπλάνα και οτιδήποτε πετάει.
Την ώρα που παρακολουθούν μια πτήση, οι δυο πιλότοι τους στέλνουν προσκλήσεις για έναν διαγωνισμό χαρταετού.

Σάββατο 16 Μαρτίου 2024

Το καρναβάλι στην κλασική μουσική

Το καρναβάλι, μια γιορτή με πανάρχαιες ρίζες, μας υπενθυμίζει την βαθιά ανάγκη των ανθρώπων να αναγεννηθούν από την στασιμότητα του χειμώνα, να ξεδώσουν, να διασκεδάσουν, να απελευθερωθούν από την εικόνα τους, μέσα από μεταμφίεση και ρόλους, ακόμα και να έρθουν σε επαφή με τις ψυχές των δικών τους που έχουν περάσει σε άλλο κόσμο.

Παρασκευή 15 Μαρτίου 2024

Τραγούδια για την Αποκριά

Εκτός από τα παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια, υπάρχουν και κάποια άλλα που, είτε μιλάνε για το καρναβάλι, είτε συνηθίζουμε και μας αρέσει να τα ακούμε την Αποκριά.
Ας τα ξαναθυμηθούμε, μέσα στο πνεύμα των ημερών.

Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024

Αποκριές με τον Καραγκιόζη

Τι πιο ωραίο θέαμα για το Τριώδιο από μια αποκριάτικη παράσταση με τον Καραγκιόζη.
Οι λαϊκές φιγούρες του δικού μας θεάτρου σκιών, μέσα από τους αστείους διαλόγους, τους χορούς, τα τραγούδια και τα παραδοσιακά γλέντια τους μας μεταφέρουν περίφημα στο κλίμα της Αποκριάς.
Το καλύτερο είναι βέβαια να δούμε από κοντά τον μπερντέ, όπως λέμε συνήθως το άσπρο πανί της παράστασης.

Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024

Παντρεύουνε τον κάβουρα (Μάσκες, καρτέλες, κουκλοθέατρο)

Το  Παντρεύουνε τον κάβουραείναι ένα αποκριάτικο παιχνιδοτράγουδο. 
Περιγράφει τον γάμο ενός κάβουρα με μια χελώνα.
Στο γάμο έρχονται καλεσμένοι άλλα ζώα, που το κάθε ένα κάνει κάτι απροσδόκητο.
Ο γάιδαρος τραγουδάει (παρά την αγριοφωνάρα του), η αλεπού μαδάει τις κότες για το γαμήλιο γεύμα (αντί να τις φάει) και πάει λέγοντας.
Δείτε το θεατρικό δρώμενο στο επόμενο βίντεο όπως το δίδαξε στα παιδιά η αξέχαστη Δόμνα Σαμίου, σε μια παρουσίαση στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.

Τρίτη 12 Μαρτίου 2024

Παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια

Τα αποκριάτικα παραδοσιακά τραγούδια ακολουθούν τα χαρακτηριστικά των δημοτικών τραγουδιών, δηλαδή, τραγουδιόνται  στις τοπικές διαλέκτους, ακολουθούν τα ρυθμικά σχήματα (καλαματιανός, συρτός στα τρία κλπ) και τα όργανα (κλαρίνο, λύρα, τσαμπούνα κλπ) της κάθε περιοχής.
Αυτό που τα κάνει ξεχωριστή κατηγορία είναι το περιεχόμενο, η θεματολογία τους.

Δευτέρα 11 Μαρτίου 2024

Η παρέλαση των τρολ (Μουσικές του κάτω κόσμου)

Η παρέλαση των τρολ
 είναι ένα από τα Λυρικά κομμάτια για πιάνο του Νορβηγού συνθέτη Έντβαρντ Γκρήγκ.
Η Νορβηγία, είναι μια απόκοσμη χώρα, με πολύ έντονο το στοιχείο της φύσης, που αποτυπώνεται τόσο στα παραμύθια, όσο και στην μουσική, όπως είδαμε και στο Πεερ Γκυντ.
Το σημερινό κομμάτι, "περιγράφει" μουσικά (με το πιάνο), τον χορό των τρολ, αυτών των περίεργων πλασμάτων που κατοικούν στα έγκατα της νορβηγικής γης και μας θυμίζουν πολύ τους καλικάντζαρους.

Κυριακή 10 Μαρτίου 2024

Μακάβριος χορός (Μουσικές του κάτω κόσμου)

Ο Μακάβριος Χορός, είναι ένα συμφωνικό ποίημα του Γάλλου συνθέτη του Ρομαντισμού Καμίγ Σαιν-Σανς.
Να θυμίσουμε ότι, συμφωνικό ποίημα ονομάζουμε μια ορχηστρική σύνθεση που περιγράφει μουσικά (χωρίς λόγια) μια ιστορία, ένα παραμύθι, ένα ποίημα.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο συνθέτης αντλεί την έμπνευσή του από το μεσαιωνικό έθιμο του Χορού του Θανάτου, για το οποίο μιλήσαμε στις Μουσικές του Κάτω Κόσμου.
Ας ξαναθυμηθούμε το έθιμο αυτό:
Σε έναν κυκλικό χορό, τα μισά άτομα υποδύονταν τον θάνατο και τα άλλα μισά μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα (π.χ. έμποροι, γιατροί, γεωργοί κλπ)
Σε κάθε γύρο του χορού, αυτοί που υποδύονταν την κοινωνική ομάδα "εξαφανιζόταν" και στον χορό μπαίναν άλλοι, που υποδύονταν κάποια άλλη κοινωνική ομάδα.
Όσοι υποδύονταν τον θάνατο παρέμεναν σταθεροί σε όλους τους γύρους.
Ο συμβολισμός είναι ότι μπροστά στην μοίρα του θανάτου όλοι είναι ίσοι.
Θα περίμενε κανείς ο μακάβριος χορός να είναι αργός και μελαγχολικός.
Αντίθετα είναι ζωηρός και με έντονο ρυθμό, σαν να προσπαθούμε να ξορκίσουμε τον φόβο, να παίξουμε και να χορέψουμε μαζί του.

Σάββατο 9 Μαρτίου 2024

Μεγάλες αποκριάτικες φιγούρες (κατασκευή)

Να μια ωραία ιδέα για να διακοσμήσουμε τους τοίχους του σχολείου/της τάξης μας τώρα που πλησιάζει το καρναβάλι: τεράστιες αποκριάτικες φιγούρες στο μέγεθος του σώματός μας!
Κλόουν, αρλεκίνοι, παλιάτσοι και ότι άλλο σας αρέσει.
Γίνονται πολύ εύκολα με μόνο 2 υλικά (το ένα ανακυκλώσιμο).
Ελάτε να δούμε πώς.

Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024

Νίκος Σκαλκώτας (ο συνθέτης του μήνα)

Στις 8 Μαρτίου του 1904,  γεννήθηκε στη Χαλκίδα ένας άνθρωπος που έμελλε να γίνει ένα μουσικό φαινόμενο που ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας: ο Νίκος Σκαλκώτας. 
Με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης του 1821, δε θα μπορούσαμε να διαλέξουμε άλλον συνθέτη για να παρουσιάσουμε τον μήνα Μάρτιο.
Πρώτον, γιατί ο Νίκος Σκαλκώτας αγάπησε την παραδοσιακή μουσική, τα κλέφτικα και δημοτικά τραγούδια και τους λαϊκούς ρυθμούς.
Τα μελέτησε και τα ενσωμάτωσε στο έργο του με τρόπο ευφυή, ευφάνταστο και καθόλου δημαγωγικό.
Και δεύτερον, γιατί με το ήθος, την καλλιτεχνική αξία του έργου του αλλά κυρίως με τη στάση ζωής του, ανέδειξε τα στοιχεία του Νεοέλληνα που οραματίστηκαν οι αγωνιστές της Επανάστασης.
Στοιχεία όπως ταλέντο, ευφυία, εξυπνάδα, εργατικότητα, πείσμα, ανένταχτο πνεύμα, που πορεύεται με την αξία του, χωρίς πλάγια μέσα.
Στοιχεία τα οποία καθόρισαν και την τραγική πορεία της ζωής του.

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2024

Πέερ Γκυντ, Στην αίθουσα του βασιλιά του βουνού (Μουσικές του κάτω κόσμου)

Ο Πεερ Γκυντ, είναι ο ήρωας ενός λ
αϊκού νορβηγικού παραμυθιού, που αργότερα έγινε θεατρικό έργο από τον Χένρικ Ίψεν με μουσική του Έντβαρντ Γκρηγκ .
Λίγα λόγια για την ιστορία
Ο Πεερ Γκύντ ήταν ένα παιδί που ζούσε κυνηγώντας άγρια ζώα στα βουνά, αλλά ήταν παραμυθάς και του άρεσε να περιγράφει φανταστικές ιστορίες σαν να τις έζησε στα αλήθεια.
Στο κομμάτι με τίτλο Στην αίθουσα του βασιλιά του βουνού, μια σκανδαλιά του Πεερ Γκυντ θύμωσε τον βασιλιά του βουνού, που έστειλε τα τρολς (κάτι σαν τους δικούς μας καλικάντζαρους) να τον οδηγήσουν στον κάτω κόσμο, απ΄ όπου ευτυχώς την γλίτωσε φωνάζοντας το όνομα της αγαπημένης του μητέρας!

Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024

Ημέρα κατά του σχολικού εκφοβισμού, Η βροχή που πληγώνει (τραγούδι)

Το σχολείο, παιδιά, είναι ένας μικρός κόσμος που, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, συμβαίνουν πολλά όμορφα και θαυμαστά πράγματα αλλά, δυστυχώς, και κάποια άσχημα· όπως  και ο σχολικός εκφοβισμός.
Γνωρίζετε τι σημαίνει αυτό παιδιά;
Για δείτε το επόμενο βίντεο από το Τρελό Σχολείο.


Επομένως, παιδιά, σχολικός εκφοβισμός (μπούλινγκ, όπως έχει επικρατήσει να λέμε), δεν είναι οι τυχαίοι τσακωμοί, που μπορεί να έχουμε μεταξύ μας όταν διαφωνούμε για κάτι.

Τρίτη 5 Μαρτίου 2024

Μουσικές του κάτω κόσμου

Το Σάββατο της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου, το λεγόμενο Ψυχοσάββατο, συνηθίζεται στην πατρίδα μας οι άνθρωποι να τιμούν τους νεκρούς τους.
Οι εκδηλώσεις αυτές έχουν αποκτήσει θρησκευτικό χαρακτήρα, όμως οι συμβολισμοί είναι προγενέστεροι και καθολικότεροι όπως είδαμε στα έθιμα του Τριωδίου και του Φλεβάρη.
Η χρονική περίοδος δεν είναι τυχαία:
Στο απόγειο του ξεφαντώματος, αμέσως μετά τη Τσικνοπέμπτη, ακολουθεί η ανάγκη να έρθουμε σε επαφή με τις ψυχές των αγαπημένων μας που έφυγαν, να τους επισκεφτούμε στα μνήματα, να προσφέρουμε λιτά εδέσματα (κρασί, σιτάρι), να συνομιλήσουμε μαζί τους πνευματικά, να επανέλθουμε στη θύμηση της κοινής ανθρώπινης μοίρας.
Από τη μια ο βαθύς χειμώνας, συνώνυμο της νεκρικής σιγής και νάρκης και από την άλλη το θορυβώδες αποκριάτικο ξεφάντωμα και η ανυπομονησία για τον ερχομό της άνοιξης, υπό τον εκκωφαντικό ήχο των κουδουνιών των κωδωνοφόρων.
Από τη μια η νηστεία και από την άλλη το τσίκνισμα.
Από τη μια το μουτζούρωμα και το αλεύρωμα και από την άλλη το σχολαστικό καθάρισμα των σπιτιών.
Με λίγα λόγια, από τη μια η ζωή και από την άλλη ο θάνατος.

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

Ντίλι ντίλι ντίλι (παιχνιδοτράγουδο)

Το Ντίλι ντίλι ντίλι είναι ένα διασκεδαστικό παιχνιδοτράγουδο από την περιοχή της θάλασσας του Μαρμαρά, την Προποντίδα.
Είναι ένα παραδοσιακό τραγούδι, δηλαδή έρχεται από τα παλιά χρόνια.
Λέγεται αλλιώς και παραμυθοτράγουδο ή παιχνιδοτράγουδογιατί μας εξιστορεί ένα παραμύθι (ιστορία) και μπορούμε να παίξουμε με αυτό.

Κυριακή 3 Μαρτίου 2024

Μια Κυριακή του Μάρτη

Πόσα και πόσα τραγούδια δεν έχουν γραφτεί 
για τον Μάρτη, παιδιά.
Κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο.
Είναι ο μήνας που ξυπνά η γη κι ανθίζει, που υποδεχόμαστε την άνοιξη.
Από τα αρχαία χρόνια ο μήνας αυτός συνδέεται με τελετουργίες και γιορτές για την αναγέννηση της φύσης.

Σάββατο 2 Μαρτίου 2024

Ο Μάρτης και τα έθιμά του

Ο Μάρτης είναι ο πρώτος μήνας της άνοιξης.
Το όνομά του προέρχεται από το Mars, που είναι το λατινικό όνομα για το θεό Άρη.
Μάλιστα, κατά τα ρωμαϊκά χρόνια ήταν ο πρώτος μήνας του χρόνου, για αυτό και η Πρωτοχρονιά γιορτάζονταν την 1η Μαρτίου, ενώ η χρονική περίοδος γύρω από αυτήν λεγόταν μαρτιάτικες καλένδες και πολλά από αυτά που συναντάμε ως έθιμα την περίοδο του Δωδεκαημέρου έχουν τις ρίζες στην εποχή αυτή.
Η πιο γνωστή συνήθεια του Μαρτίου είναι το Μαρτάκι, ένα βραχιολάκι που φοράμε για να μη μας κάψει ο ήλιος.

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2024

Χελιδονίσματα, τα κάλαντα της Άνοιξης

Καλό μήνα, παιδιά.
Ήρθε η ώρα για τα χελιδονίσματα.
Έτσι λέγονται τα κάλαντα της άνοιξης.
Τα τραγουδάμε είτε την 1η Μαρτίου, είτε την 20η, που είναι η εαρινή ισημερία, δηλαδή η μέρα είναι ίση με τη νύχτα.

Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2024

Φτιάχνω χελιδόνα-μουσικό όργανο

Σήμερα, παιδιά, θα μάθουμε πώς να φτιάχνουμε τη χελιδόνα, αυτό το αυτοσχέδιο μουσικό όργανο που συνοδεύει τα χελιδονίσματα και τα ανοιξιάτικα τραγούδια μας, με απλά υλικά.

Τρίτη 27 Φεβρουαρίου 2024

Ο χαρταετός, μια ταινία για την απώλεια

Ο χαρταετός είναι μια βραβευμένη (με πάνω από 60 διεθνή βραβεία) τσέχικη ταινία κινουμένων σχεδίων του 2019, διάρκειας 13 λεπτών, του Μάρτιν Σματάνα.
Πρωταγωνιστούν ένα παιδάκι, ο παππούς του και ένας χαρταετός.
Μιλάει για το δύσκολο θέμα του θανάτου και της απώλειας με έναν τρυφερό και αισιόδοξο τρόπο.
Το μήνυμα της ταινίας: Τίποτα δεν ζει για πάντα, αλλά και τίποτα δεν πεθαίνει όσο ζει στις καρδιές μας.

Υπόθεση
Ένα μικρό παιδάκι, επισκέπτεται τον παππού του στην εξοχή και δέχεται ένα απίθανο δώρο: έναν χαρταετό.
Ο παππούς του μαθαίνει πώς να τον πετά ψηλά και περνούν υπέροχες στιγμές διασκεδάζοντας, τρέχοντας και χοροπηδώντας.
Όμως, ο παππούς δεν θα΄ ναι για πάντα εδώ.
Μια μέρα θα πετάξει κι αυτός ψηλά.
Ο χρόνος περνά, οι εποχές διαδέχονται η μια την άλλη και το μικρό παιδί επιστρέφει στο σπίτι του παππού στην εξοχή.
Όλα είναι όπως τα άφησε, όμως ο παππούς δεν είναι εδώ.
Ο πόνος της απώλειας είναι μεγάλος.
Ώσπου ανασύρει κάτω από τα χιόνια τον χαρταετό.
Μαζί του θα καταφέρει να να πετάξει πάνω από τα σύννεφα και να συναντήσει τον αγαπημένο του παππού.
Θα κάνουν ένα υπέροχο ταξίδι και ο μικρός θα απολαύσει έστω και για λίγο την συντροφιά του...

Παρακολουθώντας την ταινία, αξίζει να προσέξετε μια τεχνική λεπτομέρεια γεμάτη συμβολισμούς: τόσο ο παππούς όσο και το παιδί είναι φτιαγμένοι από στρώσεις χαρτιού που συμβολίζουν την ζωή που έχουν μπροστά.
Οι στρώσεις του παιδιού είναι πολλές, ενώ του παππού λίγες, που συνεχώς μειώνονται, μέχρι που του απομένει μια τελευταία διάφανη στρώση πριν τον πάρει ο άνεμος...
Πόσο καταπληκτικό και πόσο συγκινητικό!

Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2024

Το γαϊτανάκι (τραγούδι)

Σήμερα, παιδιά, θα ξαναθυμηθούμε Το γαϊτανάκιένα τραγούδι που έχουμε τραγουδήσει πολλές φορές, σε  πολλές γιορτές. 
Οι μαθητές της Β΄ τάξης θα το συναντήσατε και στο βιβλίο της Γλώσσας. 
Είναι ένα τραγούδι που μιλάει για την δύναμη της συνεργασίας και της αλληλεγγύης
Ποιος θα φανταζόταν ότι τα χεράκια των μικρών παιδιών αν ενωθούν σε έναν κύκλο, τότε ο κύκλος αυτός θα ήταν τόσο μεγάλος που θα μπορούσε να αγκαλιάσει όλη τη γη! 

Κυριακή 25 Φεβρουαρίου 2024

Το τριώδιο και τα έθιμα του

Από σήμερα, παιδιά, ξεκινάει το Τριώδιο.
δηλαδή η χρονική περίοδος που περιλαμβάνει τις τρεις εβδομάδες των εορτασμών του καρναβαλιού, μέχρι την Καθαρή Δευτέρα, που ξεκινά η μεγάλη Σαρακοστή.
Η λέξη Τριώδιο σημαίνει τρεις ωδές.

Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2024

Το Καρναβάλι των Ζώων (δραστηριότητες)

Με αφορμή το Καρναβάλι των Ζώων, αυτή την ωραία ορχηστρική μουσική του Καμίγ Σαιν-Σανς για τα ζώα, σας έχω σήμερα μια σειρά από ευχάριστες δραστηριότητες για να περάσουμε ωραία την Αποκριά.
Μπορείτε αν θέλετε να δείτε πρώτα την ταινία και να πάρετε έμπνευση.

Παιχνίδια με τις σκιές
Σίγουρα θα έχετε δοκιμάσει, παιδιά, να κάνετε παιχνίδια με τη σκιά των χεριών σας σε έναν φωτισμένο τοίχο, μέσα στο σκοτάδι.
Μερικοί αυτό το έχουν κάνει τέχνη.
Δείτε την παρακάτω παράσταση και θα μείνετε με το στόμα ανοιχτό!

Το Καρναβάλι των ζώων, παράσταση με σκιές χεριών

Είναι απίστευτο τι μπορεί να δημιουργήσει κανείς παίζοντας μόνο με τη σκιά των χεριών του!

Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2024

Το καρναβάλι των ζώων (συναυλία και κινούμενα σχέδια)

Αν θέλετε να απολαύσετε το Καρναβάλι των Ζώων σε μια κανονική συναυλία που συνοδεύεται από υπέροχα κινούμενα σχέδια δεν έχετε παρά να δείτε την επόμενη ταινία.
Είναι ένας απολαυστικός συνδυασμός μουσικής και θεάματος. 
Ταυτόχρονα, μας βοηθά να συσχετίσουμε τους χαρακτήρες του έργου με τα μουσικά όργανα που παίζουν εκείνη τη στιγμή και να κατανοήσουμε πολύ καλύτερα τη σύνθεση του Σαιν-Σανς.

Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2024

Τραγούδια για το βιβλίο

Πόσα ωραία ταξίδια μπορεί να κάνει κανείς διαβάζοντας ένα βιβλίο!
Θυμόσαστε Το μικρό γκρίζο λυκάκι, παιδιά;
Ελάτε να γνωρίσουμε μερικά ωραία τραγούδια που μιλάνε για βιβλία.

Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου 2024

Το γκρίζο λυκάκι, μια χειμωνιάτικη ιστορία

Το γκρίζο λυκάκι (μια χειμωνιάτικη ιστορία) είναι μια νορβηγική ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους, της βραβευμένης δημιουργού Ναταλία Μαλίχινα.
Αποτελεί μέρος από τον κύκλο 4 ταινιών, μιας για κάθε εποχή.
Δεν έχει διαλόγους και οι πανέμορφες εικόνες επενδύονται από εξίσου όμορφη μουσική, κυρίως λαϊκές νορβηγικές μελωδίες παιγμένες από παραδοσιακά όργανα.

Υπόθεση
Είναι χειμώνας.
Το μικρό γκρίζο λυκάκι κυκλοφορεί μέσα στο κατάλευκο από το χιόνι δάσος.
Το τοπίο είναι πανέμορφο, αλλά το μικρό λυκάκι βαριέται την ακινησία του σκανδιναβικού χειμώνα, κρυώνει και πεινάει.
Ώσπου, ξαφνικά ανακαλύπτει κάτω από το χιόνι ένα αντικείμενο, που θα το βοηθήσει να ξεπεράσει την ανία του και να ζήσει ξεχωριστές στιγμές παρέα με τους φίλους του.
Δείτε την ταινία πιο κάτω.

Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2024

Τα βιβλία με τα παραμύθια (Μπόλεκ και Λόλεκ)

Οι αγαπημένοι μας φίλοι από την Πολωνία Μπόλεκ και Λόλεκ, εκτός από τις σκανταλιές και τις βόλτες στη φύση αγαπούν πολύ και τα βιβλία.
Ποιος θα το φανταζόταν!
Έχουν μια μεγάλη βιβλιοθήκη και κάθε τόσο σκαρφαλώνουν στα ράφια της, κατεβάζουν ένα βιβλίο και διαβάζουν την ιστορία που κρύβεται μέσα.
Κι από τον πολύ ενθουσιασμό που δείχνουν στο τέλος γίνονται οι ίδιοι πρωταγωνιστές.
Απολαύστε 13 επεισόδια αφιερωμένα σε 13 πασίγνωστα παραμύθια.

Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2024

Τραγούδι για το Φ,φ: Φώκιες

Σήμερα το τραγούδι μας, παιδιά, έχει πολλά Φ,φ.
Τόσα πολλά, που στο τέλος θα αρχίσουμε να ξεφυ-φυ-φυσάμε!
Φίλες, φώκιες κάτω από το φως του φεγγαριού, φτιάχνουν φαγητά πάνω στη φωτιά: φύκια, φακές, φασολάκια, φάβα, φρεσκοφουρνισμένα φραντζολάκια...
Ας ακούσουμε το τραγούδι.

Κυριακή 18 Φεβρουαρίου 2024

Δύο πίτες (τραγούδι) - Εξερευνούμε το ηχόχρωμα της φωνής μας

 
Γεια σας παιδιά. 
Σήμερα σας έχω ένα αστείο τραγουδάκι. 
Αλλά πρώτα, θέλω να θυμηθούμε κάποια πράγματα. Θυμόσαστε που λέγαμε ότι κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικό ηχόχρωμα στην φωνή του που τον κάνει να ξεχωρίζει από τους άλλους; 
Κι ότι, το ίδιο συμβαίνει με τα ζώα, άλλα και τα αντικείμενα που βγάζουν ήχους, όπως για παράδειγμα τα μουσικά όργανα; 
Ε, λοιπόν, σήμερα θα διαπιστώσουμε ότι, ο ίδιος άνθρωπος, μπορεί να αλλάζει το ηχόχρωμα της φωνής του, με πολλούς τρόπους και να ακούγεται διαφορετικός.

Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2024

Φτιάχνουμε μαράκες καρδιές από χάρτινα ρολά

Να μια χαρούμενη κατασκευή που αρέσει πολύ στα παιδιά.
Μια μαράκα σε σχήμα καρδιάς.
Φτιάχνεται εύκολα, γρήγορα και με ελάχιστα υλικά που όλοι έχουμε.
Το βασικό υλικό είναι ένα χάρτινο ρολό, από αυτά που εμείς έχουμε μάθει να μην πετάμε ποτέ, αλλά να τα ανακυκλώνουμε φτιάχνοντας ωραία και χρήσιμα πράγματα.
Δείτε τις οδηγίες πιο κάτω.

Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 2024

Ερωτόκριτος και Αρετούσα (θέατρο σκιών)

Η ιστορία αγάπης του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας (που γνωρίσαμε σε προηγούμενη ανάρτηση), παρουσιάστηκε πριν πολλά χρόνια στην ελληνική τηλεόραση από το θέατρο σκιών του αξέχαστου Ευγένιου Σπαθάρη.
Το κείμενο είναι σε ελεύθερη διασκευή και η σειρά ολοκληρώθηκε σε 10 επεισόδια που μπορείτε να τα δείτε πιο κάτω.

Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2024

Ερωτόκριτος και Αρετούσα (διασκευή για παιδιά)

Ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα, είναι η πιο δημοφιλής ιστορία αγάπης της ελληνικής λογοτεχνίας.
Είναι ένα μυθιστόρημα-ποίημα που γράφτηκε στην Κρήτη από τον Βιτσέντζο Κορνάροσε μια εποχή που η Ελλάδα δεν ήταν όπως την ξέρουμε σήμερα.
Την εποχή εκείνη, που ονομάζουμε Αναγέννηση (αρχές του 17ου αιώνα), η Κρήτη ήταν Βενετοκρατούμενη.

Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου 2024

Τα λιανοτράγουδα (Αν μ΄ αγαπάς κι είν' όνειρο), του Μάνου Χατζιδάκι

Η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη σε ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ για την αγάπη και τον έρωτα, στα Λιανοτράγουδα του Μάνου Χατζιδάκι.
Οι στίχοι του τραγουδιού είναι μια συλλογή από  παραδοσιακά τραγούδια που ο συνθέτης μελοποίησε και ενορχήστρωσε με τον δικό του μοναδικό τρόπο.
Το τραγούδι είναι ένα από τα έντεκα που περιλαμβάνει η συλλογή Μεγάλος Ερωτικός(1972), ένα από τα σπουδαιότερα έργα του Χατζιδάκι.

Τρίτη 13 Φεβρουαρίου 2024

Μαύρη γάτα (τραγούδι)

Γνωρίζετε, παιδιά, ότι όταν είναι Τρίτη ή Παρασκευή και ο μήνας έχει 13, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που πιστεύουν ότι αυτή η ημερομηνία είναι γρουσούζικη, δηλαδή ότι κάτι κακό θα τους συμβεί!
Αυτό συμβαίνει σε πολλά μέρη του κόσμου.
Δηλαδή, άνθρωποι να πιστεύουν ότι κάτι είναι κακό, χωρίς στην πραγματικότητα να είναι.

Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου 2024

Ανθισμένη αμυγδαλιά (τραγούδι)

Ο Φλεβάρης παιδιά, είναι ο μήνας που ανθίζουν οι αμυγδαλιές.
Ποιος θα περίμενε αυτό το δέντρο με τα πανέμορφα, άσπρα σαν το χιόνι, άνθη και τους νόστιμους, θρεπτικούς καρπούς, να ανθίζει πρώτο από όλα, μέσα στο καταχείμωνο!
Η αμυγδαλιά ήταν πάντα πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες, για να δημιουργούν ποιήματα, τραγούδια, ζωγραφιές...
Τα άνθη της, συμβολίζουν την αναγέννηση, την αισιοδοξία, τη νέα ζωή και την αιώνια αγάπη.
Το τραγούδι που θα μάθουμε σήμερα, είναι ένα ποίημα του σημαντικού λογοτέχνη Γεώργιου Δροσίνη.

Κυριακή 11 Φεβρουαρίου 2024

Το ραγκ των φύλλων σφενδάμου, του Σκοτ Τζόπλιν (κινούμενα σχέδια)

Γνωρίζετε, παιδιά, ότι υπάρχει μια μουσική σύνθεση για τον χορό των ξερών φύλλων στον αέρα;
Λέγεται Το ραγκ των φύλλων σφενδάμου (Maple leaf rug) και είναι ένα αρκετά απαιτητικό να παιχτεί κομμάτι για πιάνο του Αμερικανού συνθέτη Σκοτ Τζόπλιν.

Σάββατο 10 Φεβρουαρίου 2024

Το πουλάκι και το φύλλο, ένα χειμωνιάτικο παραμύθι (κινούμενα σχέδια)


Το πουλάκι, είναι μια πολυβραβευμένη σειρά κινουμένων σχεδίων της Γερμανίδας εικονογράφου Lena Von Dohren.
Χαρακτηρίζεται από την δύναμη των σχεδίων και των χρωματικών συνδυασμών μέσα στην μινιμαλιστική τους απλότητα και από την απουσία διαλόγων, ενώ η μουσική τους επένδυση είναι ένα ηχοτοπίο από φυσικούς ήχους.
Υπόθεση
Ένα μικρό μαύρο πουλάκι δεν έχει μάθει ακόμα να πετά.
Παρ΄ όλα αυτά ζει μέσα στο δάσος χαρούμενο, απολαμβάνει την εξερεύνηση και ζει διάφορες περιπέτειες παρέα με τους φίλους του.
Η σειρά αποτελείται από 4 επεισόδια, ένα για κάθε εποχή.

Παρασκευή 9 Φεβρουαρίου 2024

Οδυσσέας Ελύτης, Μουσική και Ελληνικότητα, Τα Ρω του Έρωτα

Ο Οδυσσέας Ελύτης υπήρξε από σημαντικότερους πρεσβευτές της ελληνικής γλώσσας στον κόσμο.
Οι λέξεις που επιλέγει, η σειρά που τις τοποθετεί στα ποιήματά του, έχουν ένα μοναδικό ηχητικό αποτύπωμα, μια μουσική που απολαμβάνει κανείς ακόμα κι αν δεν γνωρίζει τη σημασία και το νόημά τους.
Όσο για το περιεχόμενο, τα ποιήματα του ξεχειλίζουν από Ελλάδα.
Όπως είπε και ο ίδιος
"Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου  απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι.
Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις."
Είναι συγκινητική η δύναμη αυτής της φράσης.
Ας σκεφτούμε τις λέξεις:

ελιά=λάδι, τροφή, υγεία,  γη, εργασία, ιατρική φροντίδα, περιποίηση, ευλογία, θρησκευτικές τελετουργίες, κλαδί ελιάς ως επιβράβευση ολυμπιονικών 
αμπέλι=κρασί, τροφή, γη, εργασία, κέφι, χαρά, παρέα, διονυσιακή λατρεία, ευδαιμονία, έκσταση, 
καράβι=θάλασσα, επαγγέλματα, ταξίδι, εξερεύνηση, περιπέτεια, αναζήτηση του καινούργιου, επικοινωνία λαών

Με τρεις λέξεις ο Ελύτης όρισε την ελληνικότητα, το τι σημαίνει Ελλάδα.
Αυτή είναι η δύναμη ενός σπουδαίου ποιητή...
Να λέει τα πολλά, τα σημαντικά, με λίγα λόγια.

Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου 2024

Το Καρναβάλι των Ζώων (οδηγός ακρόασης)

Το Καρναβάλι των Ζώων, είναι μια χιουμοριστική ορχηστρική σουίτα για μικρή ορχήστρα και δύο πιάνα, του Γάλλου συνθέτη του Ρομαντισμού Καμίγ Σαιν-Σανς.
Γράφτηκε με αφορμή το καρναβάλι, τον Φεβρουάριο του 1886.
Ο συνθέτης, που ήταν ήδη καταξιωμένος, ξεκαθάρισε ότι συνέθεσε το έργο αυτό ως αστεία σάτιρα με σκοπό να το παρουσιάσει με μικρή ορχήστρα δωματίου στους φίλους του.
Μάλιστα, απαγόρεψε την δημόσια εκτέλεσή του για όσο ζούσε.
Δεν είναι αστείο ότι από όλα τα έργα του αυτό έγινε το πιο διάσημο μετά τον θάνατό του;
Ακριβώς όπως συνέβη και με τον Καρυοθραύστη του Τσαϊκόφσκι!