Ο θρήνος της Παναγίας στη Δυτική Μουσική, Stabat Mater Dolorosa (Η μητέρα στέκονταν λυπημένη)

Όπως λένε, δεν υπάρχει πόνος όμοιος με αυτόν του γονιού που χάνει το παιδί του.

Η Παναγία, ως μητέρα του Θεανθρώπου, ένιωσε αυτά τα συναισθήματα στον ύψιστο βαθμό κατά την σταύρωση και ταφή του Χριστού.

Με έμπνευση από τα σπαρακτικά αυτά συναισθήματα, γράφτηκε τον 13ο αιώνα από έναν φραγκισκανό μοναχό ένα ποίημα με τίτλο Stabat Mater Dolorosa (Η μητέρα στέκονταν λυπημένη). 

Διαβάστε παρακάτω κάποιους από τους στίχους του.
Η Μητέρα στεκόταν λυπημένη
με δάκρυα, στα πόδια του Σταυρού
καθώς εκεί κρεμόταν ο Υιός Της.

Η γοερή ψυχή Της
λυπημένη και πονεμένη
είδε να τον διαπερνά μια ρομφαία.

Ω, πόσο λυπημένη και στεναχωρημένη
είναι αυτή η ευλογημένη Μητέρα
Μητέρα ενός μοναχογιού.

Έτρεμε καθώς έβλεπε
τους πόνους του ενδόξου παιδιού της
πόσο έκλαιγε, υπέφερε.
...
Ποιος δε θα ένοιωθε συμπόνοια
σκεπτόμενος τη μητέρα του Ιησού
να υποφέρει μαζί με τον Υιό Της.
...
Είδε το μικρό Της παιδί
να ξεψυχά εγκαταλελειμμένο
ενώ παρέδιδε το πνεύμα...

Aργότερα, το ποίημα αυτό έγινε ύμνος και αποτελεί μέρος της λειτουργίας της καθολικής εκκλησίας. Ψάλλεται πριν το ευαγγέλιο, όπως έχουμε το ανάγνωσμα  των αποστολικών επιστολών στην ορθόδοξη βυζαντινή λειτουργία.
Το ποίημα αυτό αποτέλεσε μεγάλη πηγή έμπνευσης για πολλούς συνθέτες της κλασικής μουσικής.

Θεωρείται από μόνο του μια ξεχωριστή κατηγορία μουσικής σύνθεσης που πλαισιώνει φωνητικά και συμφωνικά το κείμενο του ποιήματος. 

Από τα πολυάριθμα Stabat Mater, ξεχωρίζει αυτό του Ιταλού συνθέτη Τζοβάνι Μπατίστα Περγκολέζι. 

Μάλιστα αυτή ήταν και η τελευταία του σύνθεση λίγο πριν πεθάνει σε ηλικία μόλις 26 ετών. 

Σας θυμίζει κάτι; 

Και ο Μότσαρτ έκλεισε την σύντομη ζωή του με ένα επίσης θρηνητικό έργο, το Ρέκβιεμ, το οποίο μάλιστα άφησε ημιτελές.

Δείτε το επόμενο πολύ ωραίο βίντεο από το Τρελό Σχολείο.

Ακούγονται αντιπροσωπευτικά Στάμπατ Μάτερ διαφόρων συνθετών που οι μαθητές αποτύπωσαν με υπέροχες τις ζωγραφιές τους.

Ίσως σας ενδιαφέρουν και οι παρακάτω αναρτήσεις:

Η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα στην κλασική μουσική

Ο θρήνος της μάνας στην ελληνική μουσική

Το Μοιρολόι της Παναγίας (Σήμερον μαύρος ουρανός)

Φωτογραφίες ανάρτησης: 

Η Σταύρωση (λεπτομέρεια), Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν

Πιετά (Αποκαθήλωση), Μικελάντζελο, Βασιλική του Αγίου Πέτρου, Βατικανό