Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 2023

Χριστουγεννιάτικος Εφιάλτης: ένα γοτθικό αριστούργημα με τρυφερά μηνύματα (κινούμενα σχέδια)

Ο Χριστουγεννιάτικος εφιάλτης 
(Ντίσνεϊ,1993) είναι μια αριστουργηματική ταινία κινουμένων σχεδίων,
πρωτοποριακή για την εποχή της εξαιτίας του θέματος αλλά και της καλλιτεχνικής της ποιότητας.
Μπερδεύει με ευφυή τρόπο τον σκοτεινό κόσμο των ψυχών των νεκρών (στα αγγλικά Haloween) με τα φωτεινά χρώματα μιας Χριστουγεννιάτικης γιορτής.
Φτιάχτηκε με την χρονοβόρα και απαιτητική τεχνική stop motion, ενώ η μουσική της αξίζει τα αμέτρητα βραβεία που πήρε.
Η ταινία, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για όλες τις μετέπειτα ταινίες του είδους, ακόμα και σήμερα φαντάζει σύγχρονη και ελκυστική.
Σε ότι αφορά την καταλληλόλητά της, αξίζει να σημειωθεί πως παρότι στην εποχή της θεωρήθηκε ακατάλληλη για μικρά παιδιά, κυρίως εξαιτίας όλων των μακάβριων πλασμάτων που παρελαύνουν, σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει.
Τα παιδιά εκτίθενται περισσότερο σε τέτοια θεάματα, ενώ, αναμφίβολα, τα τρυφερά μηνύματα της ταινίας ξεπερνούν κατά πολύ την φοβιστική ατμόσφαιρα του κόσμου των νεκρών που βλέπουμε σε πρώτο επίπεδο.
Το καλύτερο είναι κάθε εκπαιδευτικός ή γονιός να δει πρώτα αυτός προσεκτικά την ταινία (κάτι που έτσι κι αλλιώς πρέπει να γίνεται με κάθε θέαμα που προτείνεται για παιδιά) και στη συνέχεια, αναλόγως με τον βαθμό εξοικείωσης των παιδιών του στη θεματολογία, να την επιτρέψει. 
Αξίζει να δούμε την ταινία στα αγγλικά με υπότιτλους, εξαιτίας των υπέροχων τραγουδιών και του μαύρου χιούμορ των διαλόγων.
Παρόλα αυτά, η εκδοχή της ταινίας με την ελληνική μεταγλώττιση που υπάρχει αυτή τη στιγμή ελεύθερα στο διαδίκτυο, είναι πραγματικά πολύ προσεγμένη και αξιόλογη και ενδείκνυται για τα μικρότερα παιδιά.
Ας γνωρίσουμε την ταινία.

 

Η υπόθεση της ταινίας
Βρισκόμαστε σε μια πόλη του σκοτεινού κόσμου των νεκρών. 
Μόλις έχει τελειώσει η ετήσια, φαντασμαγορική γιορτή των ψυχών (Haloween).
Διοργανωτής-αρχηγός της γιορτής είναι ο ψιλόλιγνος σκελετός Τζακ Σκέλινγκτον, που εισπράττει τον θαυμασμό, τα χειροκροτήματα και τις επευφημίες των κατοίκων και το μεγάλο βραβείο από τα χέρια του δημάρχου.
Όμως, μόλις τα φώτα (κεριά) της γιορτής σβήνουν, ο Τζακ αισθάνεται τη μοναξιά του πρωταγωνιστή και κυρίως, την ανία και βαρεμάρα που κάθε χρόνο πρέπει να επαναλάβει τα ίδια και τα ίδια.
Έτσι, ξεκινά έναν μοναχικό, μακρύ περίπατο για να ξεσκάσει, εκφράζοντας τραγουδιστά όλα αυτά που τον απασχολούν.
Ξαφνικά, καθώς απομακρύνεται από την πόλη των νεκρών βρίσκεται (όλως τυχαίως) σε μια χριστουγεννιάτικη πόλη.
Εκεί όλα είναι διαφορετικά: χρώματα, φωτάκια, χαμογελαστά παιδάκια, δώρα, χαρούμενες μουσικές και φυσικά, ο μεγάλος πρωταγωνιστής, ο Αη-Βασίλης!
Ο Τζακ ενθουσιάζεται από την διαφορετικότητα της γιορτής αυτής, καταγράφει όλες τις λεπτομέρειές της και παίρνει τη μεγάλη απόφαση να είναι αυτός ο διοργανωτής των επόμενων Χριστουγέννων!
Εν τω μεταξύ, πίσω στην πόλη των νεκρών όλοι ψάχνουν τον Τζακ που έχει εξαφανιστεί.
Ο δήμαρχος σημάνει τον συναγερμό, καθώς οι μέρες περνούν και δεν θα προλάβουν τη διοργάνωση του επόμενου Haloween.
Μόλις επιστρέφει ο Τζακ, ενθουσιασμένος προσπαθεί να τους μεταφέρει όσα είδε στην Χριστουγενοχώρα.
Τους λέει τα σχέδιά του και αρχίζει να μοιράζει αρμοδιότητες.
Όλοι είναι ενθουσιασμένοι, εκτός από την Σάλι, ένα κορίτσι-δημιούργημα του Ντόκτορα Φλινκεστάιν με τάσεις φυγής.
Η Σάλι, που είναι κρυφά ερωτευμένη με τον Τζακ, είναι η φωνή της λογικής.
Προσπαθεί να του εξηγήσει ότι το να εγκαταλείψουν την γιορτή των νεκρών και να αναλάβουν μια άλλη γιορτή, ξένη προς αυτούς θα είναι καταστροφικό για όλους.
Παρόλα αυτά ο ενθουσιασμός δεν αφήνει ούτε τον Τζακ ούτε κανέναν άλλον να δει αυτή την πλευρά.
Τη συνέχεια δείτε την στην ταινία!

Η μουσική της ταινίας
Η εμβληματική και πολυβραβευμένη μουσική της ταινίας είναι ένα καλειδοσκόπιο διαφορετικών μουσικών ειδών: όπερα, οπερέτα, τζαζ, μουσική απαγγελία, μουσική καμπαρέ, μπουρλέσκ είναι μόνο μερικά από αυτά.
Η βασική έμπνευση, σύμφωνα με τον συνθέτη Ντάνυ Έλφμαν, αντλείται από την Όπερα της πεντάρας και γενικότερα τις συνθέσεις του Κουρτ Βάιλ.
Υπογραμμίζεται έτσι με μοναδική γλυκύτητα ο περιθωριακός σκοτεινός κόσμος των νεκρών.
Καθόλου τυχαία, σχεδόν όλα τα κομμάτια της ταινίας είναι σε μινόρε κλίμακες, που εκφράζουν μελαγχολία και εσωστρέφεια.
Ενδεικτικά ακούστε κάποια κομμάτια. 

Όλα μια γιορτή (This is Haloween)


Sally's song



Μεγάλη αντίθεση κάνει το τραγούδι που ακούγεται όταν ο Τζακ συναντά την χαρούμενη Χριστουγεννοχώρα, που είναι φυσικά σε ματζόρε κλίμακα.
Ακούστε το:
Για δες (What' s this)


Το επόμενο κομμάτι το τραγουδά ο μεγάλος αντίπαλος του Τζακ, ένας σάκος γεμάτος σκουλήκια, ο Μπούγκι.
Η επιρροή της τζαζ είναι φανερή.

Το τραγούδι του Μπούγκι (The Oogie Boogie Song)


Τα τρυφερά μηνύματα της ταινίας
Όπως είδη αναφέραμε στην εισαγωγή, παρά το σκοτεινό και φαινομενικά ανατριχιαστικό περιβάλλον που διαδραματίζεται, η ταινία κατακλύζεται από γλυκά και τρυφερά μηνύματα που μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για ατελείωτες συζητήσεις με τα παιδιά.
Να κάποια από αυτά:
-Να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και να μην προσπαθούμε να γίνουμε κάποιοι άλλοι.
Η μίμηση και το να υποδυόμαστε ζωές άλλων, μπορεί να φαντάζει ελκυστικό κάποιες φορές, αλλά καταλήγει πάντα σε δυστυχία, μιζέρια και στο να γίνουμε κακέκτυπα του εαυτού μας.
Απεναντίας, η αυθεντικότητα και η ειλικρίνεια είναι πάντα η καλύτερή μας εκδοχή.
-Η τρυφερότητα, η καλοσύνη και η μοναδικότητα μπορούν να κρύβονται και στα πιο αποτρόπαια περιβάλλοντα.
Να μην κρίνουμε κανέναν από την εξωτερική του όψη.
-Να μάθουμε να αποδεχόμαστε και συμβαδίζουμε με τις καλές και τις κακές πτυχές του εαυτού μας αλλά και των ανθρώπων που μας περιβάλλουν.
-Η αποδοχή του εαυτού μας να προκύπτει από μια συνεχή αναζήτηση κι ας κάνουμε λάθη (όπως ο Τζακ) παρά από έναν εφησυχασμό κι από φόβο για το άγνωστο.
Ελπίζω να απολαύσετε την ταινία!

Αν θέλετε να γνωρίσετε περισσότερες μουσικές με ανάλογη θεματολογία δείτε τις αναρτήσεις: