Τετάρτη 1 Μαΐου 2024

Έξι τραγούδια για την Εργατική Πρωτομαγιά

Εργάτες,
Δ.Διαμαντόπουλου
Η 1η Μαΐου, είναι μια ημέρα αφιερωμένη στους αγώνες των εργατών για αξιοπρεπή εργασία. 
Αυτό δεν είναι καθόλου αυτονόητο, παιδιά. Όσα χρόνια κι αν περάσουν, οι αγώνες αυτοί είναι πάντα επίκαιροι και ζωντανοί. 
Ποια νομίζετε είναι η καλύτερη συντροφιά σε αυτούς τους αγώνες; 
Μα φυσικά το τραγούδι.
Αυτό που εμψυχώνει και δίνει θάρρος και σπίθα στην ψυχή. 
Αυτό που συγκινεί μιλώντας για το θάρρος και την δύναμη που κρύβουν μέσα τους οι άνθρωποι που αγωνίζονται.
Αυτό που μιλάει για τον πόνο που αφήνουν στους αγαπημένους τους εκείνοι που φεύγουν.

Πολλά είναι τα τραγούδια που γράφτηκαν για τους αγώνες της εργατικής Πρωτομαγιάς. 
Ακόμη περισσότερα έχουν γραφτεί για τον αγώνα των ανθρώπων ενάντια στην αδικία και στην ανισότητα. 
Η παρακάτω λίστα είναι μια επιλογή  αφιερωμένη στην σημαντική αυτή ημέρα.

1. Μέρα Μαγιού μου μίσεψες
Στίχοι: Γιάννη Ρίτσου
Μουσική: Μίκη Θεοδωράκη

Ίσως το πιο εμβληματικό ελληνικό τραγούδι για την εργατική Πρωτομαγιά. 

Μπετατζής,
Δ.Διαμαντόπουλου
Μέρα Μαγιού μου μίσεψες
μέρα Μαγιού σε χάνω άνοιξη γιε που αγάπαγες κι ανέβαινες απάνω Στο λιακωτό και κοίταζες και δίχως να χορταίνεις άρμεγες με τα μάτια σου το φως της οικουμένης Και μου ιστορούσες με φωνή γλυκιά ζεστή κι αντρίκεια τόσα όσα μήτε του γιαλού
δεν φτάνουν τα χαλίκια Και μου 'λεγες πως όλ' αυτά τα ωραία θα ειν' δικά μας και τώρα εσβήστης κι έσβησε το φέγγος κι η φωτιά μας.

 
Δείτε περισσότερα για την ιστορία του τραγουδιού στην ανάρτηση 

2. Πρώτη Μαΐου
Στίχοι/Μουσική: Μάνος Λοΐζος

Αυτό το τραγούδι αναφέρεται στον Μάη του 1968, τότε που οι φοιτητές και οι εργάτες του Παρισιού διαδήλωναν με σθένος, για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κατάφεραν να εμπνεύσουν τους αγώνες και άλλων λαών κυρίως εκεί όπου υπήρχε δικτατορία.
Αυτό βοήθησε στο να έρθει η δημοκρατία.

Πρώτη Μαΐου κι απ' τη Βαστίλη
Εργάτες-Επιστροφή, Γιώργου Σικελιώτη

ξεκινάνε οι καρδιές των φοιτητών. Χίλιες σημαίες κόκκινες-μαύρες, ο Φεντερίκο, η Κατρίν και η Σιμόν. Μέσα στους δρόμους, μέσα στο πλήθος, τρέχω στους δρόμους, ψάχνω στο πλήθος, που 'ν' το κορίτσι, το κορίτσι που αγαπώ. Πες μου Μαρία, μήπως θυμάσαι, κείνο το βράδυ που σε πήρα αγκαλιά. Πρώτη Μαΐου, όπως και τώρα κι εγώ φιλούσα τα μακριά σου τα μαλλιά. Μέσα στους δρόμους, μέσα στο πλήθος, τρέχω στους δρόμους, ψάχνω στο πλήθος, που 'ν' το κορίτσι, το κορίτσι που αγαπώ. Πρώτη Μαΐου μαύρα τα ξένα, κλείσε το τζάμι, μην κρυώσει το παιδί.


3. Working class hero
Στίχοι/Μουσική: John Lennon/Plastic Ono Band

Σε αυτό το αυτοβιογραφικό τραγούδι, ο τραγουδιστής των θρυλικών Beatles, John Lennon, μιλάει με καυστικό και ειρωνικό τρόπο, για το πως είναι να μεγαλώνεις σαν παιδί εργατικής τάξης στην Αγγλία, μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. 
Πως είναι να βιώνεις τον ρατσισμό, την απομόνωση και τον εκφοβισμό, απλά και μόνο εξαιτίας της καταγωγής σου.

Τα λόγια του τραγουδιού θα τα βρείτε στο βίντεο.


4. Here is to you (Nicola and Bart)
Στίχοι: Joan Baez
Μουσική: Ennio Moricone

Αυτό το τραγούδι γράφτηκε για δύο εργάτες, τους Nicola και Bart, Ιταλούς μετανάστες της Αμερικής, που κατηγορήθηκαν, συκοφαντήθηκαν και θανατώθηκαν το 1927, απλά και μόνο επειδή πρωτοστάτησαν σε απεργίες για τα δικαιώματα των εργατών.

Here's to you, Nicola and Bart,
rest forever here in our hearts,
the last and final moment is yours,
that agony is your triumph.


5. Bella Ciao 
Ιταλικό εργατικό τραγούδι

Το δημοφιλές αυτό τραγούδι, ήταν αρχικά ένα παραδοσιακό τραγούδι, που μιλούσε για τα βάσανα και την ταλαιπωρία των γυναικών που δούλευαν στις φυτείες ρυζιού στην Ιταλία των αρχών του 20ου αιώνα. Αργότερα, τα λόγια τροποποιήθηκαν και έγινε επαναστατικό πολεμικό τραγούδι.

Οι ψαράδες, Β.Κατράκη
Alla mattina apenza alsata
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao

Alla matina apenza alsata
in risaia mi tocca andar.


Esta mattina mi son alsato
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
Esta mattina mi son alsato
Eo ho trovato l'invasor


O partigiano porta mi via
O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
O partigiano porta mi via
Che mi sento di morir


E se io muoio da partigiano

O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao
E se io muoio da partigiano
Tu mi devi seppellir


E seppellire lassù in montagna
O bella ciao, bella ciao, bella ciao, ciao, ciao
E seppellire lassù in montagna
Sotto l'ombra di un bel fior
Tutte le genti che passeranno
O bella ciao, bella ciao, bella ciao, ciao, ciao
Tuttle le genti che passeranno
Mi diranno: Che bel fior
E quest' è il fiore del partigiano
O bella ciao, bella ciao, bella ciao, ciao, ciao
E quest'è il fiore del partigiano
Morto per la libertà
E quest'è il fiore del partigiano
Morto per la libertà


6. Sometimes I feel like a motherless child
Νέγρικο σπιρίτουαλ

Ένα θρησκευτικό τραγούδι των νέγρων της Αμερικής, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου το 1870. 
Μιλάει για όλα τα ορφανά παιδιά του πολέμου, αλλά και για κάθε άνθρωπο που νοιώθει ορφανός, επειδή έχασε ότι είχε δικό του: αγαπημένους ανθρώπους, γη, πατρίδα, δικαιώματα, ελευθερία.

Sometimes I feel like a motherless child,
sometimes I feel like a motherless child,
sometimes I feel like a motherless child,
A long way from home, a long way from home.
Sometimes I feel like I'm almost done,
sometimes I feel like I'm almost done,
sometimes I feel like I'm almost done,
And a long, long way from home, a long way from home.
True believer...
True believer...
A long, long way from home,
a long, long way from home.


Επιπλέον
Μάθετε περισσότερα για την ιστορία της εργατικής πρωτομαγιάς στο παρακάτω βίντεο από το Τρελό Σχολείο με την πολύ ωραία μουσική υπόκρουση.


Δείτε, επίσης από το Τρελό Σχολείο, και αυτό το ενδιαφέρον (και διδακτικό) βίντεο για το πώς χτίστηκαν οι ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης.

Επίλογος
Nα θυμόμαστε παιδιά, πως οι άνθρωποι, από παλιά μέχρι σήμερα, χρειάζεται να αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους, αλλά και τα δικαιώματα των άλλων.
Τίποτα καλό δεν κερδήθηκε χωρίς κόπο και θυσίες.
Ο λαός, ξυλογραφία Τάσσου