Το ελληνικό τραγούδι μέσα από την Ιστορία

Το τραγούδι που αφιέρωσε ο Σείκιλος  στη
νεκρή γυναίκα του είναι το πρώτο τραγούδι
με νότες που σώζεται παγκόσμια.
Είναι ένας ύμνος στην αξία της ζωής!

Αλήθεια παιδιά, έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι σημαίνει το τραγούδι για έναν άνθρωπο, για έναν λαό συνολικότερα; Είναι απλά μια σειρά από νότες και λόγια με μια συγκεκριμένη μορφή ή κάτι πολύ παραπάνω; Την απάντηση την ξέρουμε, έτσι δεν είναι; Απλά στα επόμενα μαθήματα θα ασχοληθούμε λίγο παραπάνω γιατί, πιστέψτε με, αξίζει τον κόπο. Γιατί το τραγούδι για έναν λαό είναι σχεδόν ότι και η ταυτότητά του.
Μέσα από το τραγούδι μαθαίνουμε για την εποχή, τις συνήθειες, τη γλώσσα, αυτά που απασχολούν τους ανθρώπους τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Μα,πάνω απ' όλα, το τραγούδι είναι ο καθρέφτης της ψυχής,
η αυθόρμητη γλώσσα επικοινωνίας ακόμα και γι αυτούς που δεν γνωρίζουν γράμματα, η συντροφιά που συνοδεύει τις χαρές, η παρηγοριά στις λύπες, το σπίρτο που ανάβει τη φλόγα στους αγώνες για ελευθερία.  

Σήμερα εσείς τα μεγαλύτερα παιδιά της Έκτης τάξης, αλλά γιατί όχι και οι μικρότεροι, μπορείτε να παρακολουθήσετε στο διαδίκτυο μαζί με τους γονείς σας μια πολύ όμορφη μουσική παράσταση με τίτλο "...και με φως και με θάνατο ακαταπάυστως"  από το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Είναι ένας ωραίος τρόπος να ψυχαγωγηθείτε και ταυτόχρονα να μάθετε πολλά χρήσιμα πράγματα για το ελληνικό τραγούδι: 

Το έπος του Διγενή αποτέλεσε πηγή
έμπνευσης για το δημοτικό τραγούδι

Πώς αυτό ξεκίνησε από την Αρχαία Ελλάδα και πως άλλαξε στα Βυζαντινά χρόνια με την εκκλησιαστική μουσική και τα έπη των Ακριτών; 
Τι τραγουδούσαν οι Έλληνες  της εποχή της Τουρκοκρατίας και τι όταν απελευθερώθηκαν; 
Ποια τραγούδια ακουγόταν στις πρώτες μεγάλες πόλεις και ποια στην ύπαιθρο;

Το πολυφωνικό τραγούδι της Ηπείρου,
από τα πιο χαρακτηριστικά είδη
τραγουδιού στην Ελλάδα και στον κόσμο

Εκτός από τη λύρα και το νταούλι, οι Πόντιοι
 συνοδεύουν το τραγούδι τους με έντονο
χαρακτηριστικό χτύπημα του ποδιού

Πώς αλλάζουν τα τραγούδια από περιοχή σε περιοχή; 
Πώς τραγουδούν οι Κρητικοί και πώς οι Ηπειρώτες; 
Με τι όργανα τα συνοδεύουν τα τραγούδια τους οι Κυκλαδίτες και οι Δωδεκανήσιοι και με τι οι Μακεδόνες και οι Θεσσαλοί; 
Σε τι διαφέρει η μουσική των Ποντίων από εκείνη των Μικρασιατών;  
Ποιες κοινωνικές ανάγκες οδήγησαν στη δημιουργία του ρεμπέτικου τραγουδιού; 
Τι είναι το ελαφρύ και τι το έντεχνο;

Η θρυλική τετράδα του Πειραιά έβαλε τις βάσεις
για το ρεμπέτικο τραγούδι

Πολλά ερωτήματα και τι καλύτερο για να απαντηθούν παρά μέσα από μια ωραία παράσταση με πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες: τραγουδιστές, μουσικούς, ηθοποιούς, χορευτές.  Το να παρακολουθήσουμε μια τέτοια παράσταση, είναι το καλύτερο μάθημα παιδιά. Έτσι θα καταλάβουμε καλύτερα πόσος πλούτος και ποικιλία υπάρχει στο ελληνικό τραγούδι...

Τα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι έχουν
τόσο όμορφες μελωδίες που σε κάνουν να
θέλεις να τα τραγουδήσεις!

Για να διευκολυνθούμε, παρακάτω θα βρούμε σύνδεσμο με το πρόγραμμα της παράστασης, για να το παρακολουθήσουμε σαν να είμαστε πραγματικά στο Μέγαρο. Θέλω να σημειώσουμε τα τραγούδια που μας άρεσαν πιο πολύ: κάποια από αυτά τα έχουμε ήδη τραγουδήσει, κάποια θα τα μάθουμε όταν με το καλό ξαναβρεθούμε στην τάξη και κάποια θα πρωταγωνιστήσουν στις δικές μας σχολικές παραστάσεις!

Παρακολουθούμε την παράσταση απόψε το βράδυ από εδώ:

 "...και με φως και με θάνατο ακαταπαύστως" παράσταση Μεγάρου Μουσικής για την ιστορία του ελληνικού τραγουδιού 

Πρόγραμμα παράστασης



Μέχρι το επόμενο μάθημα που θα πιάσουμε να απαντήσουμε όλα αυτά τα ερωτήματα μπορούμε να προετοιμαστούμε διαβάζοντας τα εξής:

Η Ελληνική Μουσική στους αιώνες: Διαδραστικό βιβλίο μουσικής Κεφ.9
Η Ελληνική Μουσική στους αιώνες: Διαδραστικό βιβλίο μουσικής κεφ.10

Παιδιά! Δώστε ιδιαίτερη σημασία στους συνδέσμους μέσα στο βιβλίο. Θα σας παραπέμψουν σε πολύ ωραία βίντεο για την μουσική στην αρχαία Ελλάδα, την κατασκευή λαϊκών  μουσικών οργάνων κ.α. Θα βρείτε έναν ωραίο διαδραστικό χάρτη με τη μουσική της κάθε περιοχής και πολύ ωραία και χρήσιμα παιχνίδια για να ξεχωρίζουμε τα ηχοχρώματα κ.α.