Οι Ολυμπιακοί Αγώνες που ξεκίνησαν από την Αρχαία Ελλάδα, αναβίωσαν την σύγχρονη εποχή στις 25 Μαρτίου του 1896 στην Αθήνα.
Λίγο νωρίτερα είχε ανατεθεί στον σημαντικό για την εποχή ποιητή Κωστή Παλαμά να γράψει τους στίχους ενός ύμνου που θα εμπεριείχε όλα τα κλασικά αρχαιοελληνικά ιδεώδη για τον αθλητισμό και που θα αποτελούσε σύμβολο της έναρξης των αγώνων.
Το ποίημα αυτό μελοποιήθηκε από τον σπουδαίο και με ευρωπαϊκή καριέρα Επτανήσιο συνθέτη Σπυρίδωνα Σαμάρα.
Ύμνος της Ολυμπιάδας
Στίχοι: Κωστής Παλαμάς
Μουσική: Σπύρος Σαμάρας
αγνέ πατέρα
του ωραίου, του μεγάλου
και τ' αληθινού
Κατέβα, φανερώσου
κι άστραψε εδώ πέρα
στη δόξα της δικής σου
γης και τ' ουρανού
Στο δρόμο και στο πάλεμα
και στο λιθάρι
Στων ευγενών αγώνων
λάμψε την ορμή
Και με το αμάραντο
στεφάνωσε κλωνάρι
και σιδερένιο πλάσε
και άξιο το κορμί
Κάμποι, βουνά και θάλασσες
φέγγουνε μαζί σου
σαν ένας λευκοπόρφυρος
μέγας ναός
Και τρέχει στο ναό εδώ
προσκυνητής σου
Και τρέχει στο ναό εδώ
προσκυνητής σου
Αρχαίο Πνεύμα αθάνατο,
κάθε λαός, κάθε λαός,
Αρχαίο Πνεύμα αθάνατο,
κάθε λαός
Ας ακούσουμε μια ωραία εκτέλεση από την παιδική χορωδία Τυπάλδου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ολυμπιακός Ύμνος από την Σύνοδο του Τόκιο, το 1958, καθιερώθηκε ως ο επίσημος ύμνος των Ολυμπιακών Αγώνων και τραγουδιέται στην κάθε χώρα που φιλοξενεί τους αγώνες είτε στα ελληνικά είτε μεταφρασμένος στη γλώσσα της χώρας.
Σύντομη ανάλυση του Ολυμπιακού Ύμνου
Ο ποιητής επικαλείται το Αρχαίο Πνεύμα Αθάνατο, για να συνδέσει το παρελθόν με το σήμερα.
Στην ουσία επικαλείται το Πνεύμα του Αρχαιοελληνικού Πολιτισμού με όλα τα ιδεώδη που το διέπουν:
παιδεία, ευγενή άμιλλα, αγάπη για το ωραίο και το αληθινό, που χτίζεται με βάσανα και κόπους και όχι με ανέντιμους τρόπους, ανάγκη για ειρήνη και διακοπή των πολέμων κατά την διάρκεια των αγώνων, ανάγκη για διάκριση και πρωτιά για την χαρά της νίκης και όχι για υλικές απολαβές, σεβασμός στους κανόνες.
Εάν αυτό το Πνεύμα επικρατήσει και σήμερα, θα ενώσει τους λαούς, θα μετριάσει τις διαφορές τους και θα αναβιώσει το μεγαλείο του αρχαιοελληνικού πολιτισμού στα πέρατα του κόσμου.
Σκέψεις για συζήτηση στην τάξη
1. Με αφορμή την φράση "ευγενείς αγώνες", μπορούμε να συζητήσουμε για όλα αυτά που κάνουν έναν αγώνα ευγενή (σεβασμός στους κανόνες, ευγενής άμιλλα, σκληρή προπόνηση, αποδοχή της ήττας κλπ).
Αξίζει να συγκρίνουμε με τη σύγχρονη εποχή και να προβληματιστούμε αν ισχύουν όλα αυτά σήμερα.
2. Με αφορμή τη φράση "με το αμάραντο στεφάνωσε κλωνάρι" μπορούμε να αναφερθούμε στο ποια ήταν τα έπαθλα παλιά, ποια τώρα και πιο το νόημά τους.
3. Με αφορμή τις αναφορές του ποιητή σε αγωνίσματα (δρόμος=αγώνας ταχύτητας, πάλεμα=πάλη, λιθάρι=λιθοβολία), μπορούμε να κάνουμε μια σύγκριση στην τάξη, ύστερα από έρευνα, για τα ολυμπιακά αθλήματα στην αρχαία Ελλάδα και στην σύγχρονη εποχή.
4. Με αφορμή τη φράση "σιδερένιο πλάσε κι άξιο κορμί", αναφερόμαστε εκτενώς στη σύνδεση ανάμεσα στο δυνατό σώμα και στο πνεύμα.
Ένα σώμα δεν οφελεί να είναι σιδερένιο αν δεν είναι και άξιο.
Τι είναι αυτό που κάνει ένα σώμα άξιο, εκτός από δυνατό;
Τα σύγχρονα πρότυπα αθλητισμού προάγουν την σύνδεση αυτή;
5. "Ευ αγωνίζεσθαι"
Συζήτηση στην τάξη για το τι σημαίνει να αγωνίζεσαι ηθικά, να έχεις δίκαιη στάση στον αγώνα, να δείχνεις ευγενή άμιλλα και να σέβεσαι τον αντίπαλο.
Παροιμίες και γνωμικά για τον αθλητισμό
-Νους υγιής εν σώματι υγιεί
-Αξία έχει η συμμετοχή, όχι η νίκη
-Σημασία δεν έχει ποιος αρχίζει το παιχνίδι αλλά ποιος το τελειώνει
Γνωρίζεις άλλες φράσεις με παρόμοιο νόημα;
Μπορείς να γράψεις μερικές δικές σου;