Φτιάχνουμε ζύμη με αλάτι και αλευρόκολλα για τις κατασκευές μας

Σήμερα, παιδιά, θα μάθουμε πώς να φτιάχνουμε  κάτι πολύ εύκολο, πάρα πολύ χρήσιμο και εντελώς οικολογικό.

Θα φτιάξουμε ζύμη με αλάτι και αλευρόκολλα για τις κατασκευές μας. 

Έτσι, αντικαθιστούμε τη χρήση πλαστελίνης ή συνθετικού πηλού και χημικής κόλλας.

Μάλιστα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και αλεύρι που έληξε και θα το πετάγαμε (αρκεί να μην έχει ζουζουνάκια!).

Έτσι, συμβάλουμε στην ανακύκλωση και περιορίζουμε την σπατάλη των αγαθών που άλλοι άνθρωποι στον πλανήτη στερούνται.

Φυσικά, τόσο η ζύμη όσο και η κόλλα δεν τρώγονται. 

Εμείς θα φτιάξουμε μουσικές κατασκευές, αλλά εσείς

μπορείτε να φτιάξετε κι ένα σωρό όμορφα πράγματα (ακριβώς ότι φτιάχνατε μέχρι τώρα με πλαστελίνη και πηλό).

Η Πρωταπριλιά των Μπόλεκ και Λόλεκ (κινούμενα σχέδια)

Θυμόσαστε, παιδιά, τα δυο αδελφάκια από την Πολωνία, τον Μπόλεκ και τον Λόλεκ;

Είναι μεγάλα ζιζάνια και όλη την ώρα κάνουν πλάκες ο ένας στον άλλον.

Την Πρωταπριλιά δεν χάνουν την ευκαιρία και τα αστεία τους δεν έχουν τέλος. 

Ας τους απολαύσουμε.

Η Πρωταπριλιά των Στρουμφ (κινούμενα σχέδια)

Στα Στρουμφάκια έτσι κι αλλιώς αρέσει να κάνουν πλάκες μεταξύ τους.

Μα πιο πολύ τους αρέσει να εξαπατούν τον Δρακουμέλ.

Έτσι, σήμερα που είναι Πρωταπριλιά, δεν χάνουν την ευκαιρία.

Ανοιξιάτικη μπόρα (Μπόλεκ και Λόλεκ, κινούμενα σχέδια)

 

Στο σημερινό επεισόδιο οι δυο φίλοι πηγαίνουν με χαρά στο δάσος για μια ανοιξιάτικη εκδρομή που τόσο ανάγκη έχουν, ύστερα από τον βαρύ χειμώνα.

Όμως, ο Μάρτης έχει πολλά πρόσωπα.

Και οι ανοιξιάτικες μπόρες δεν αστειεύονται.

Ευτυχώς που κρατάνε λίγο!

Ανοιξιάτικη βροχούλα (τραγούδι)

Βροχερή μέρα σήμερα παιδιά...
Όμως, οι ανοιξιάτικες βροχούλες μας αρέσουν, ειδικά όταν είμαστε μέσα στο σπίτι.
Είναι σαν μια ωραία συντροφιά, σαν μια απαλή μουσική που συνοδεύει τις σκέψεις και τα όνειρα μας...
Πολλά τραγούδια έχουν γραφτεί για τη βροχή!
Σήμερα διάλεξα για σας ένα που μιλάει για τις τόσο πολύτιμες βροχές της άνοιξης.

Ο Μάρτης Μάρτης μίλησε (τραγούδι)

Ο Μάρτης είναι ένας μήνας που συναντάμε πολύ συχνά στα τραγούδια.

Είναι ο πρώτος μήνας της Άνοιξης, τότε που η γη ξυπνά από τον ύπνο του χειμώνα και ντύνεται με χρώματα και μυρωδιές.

Βέβαια είναι και ο πιο αντιφατικός μήνας, μια που δεν μπορεί να αποφασίσει πότε κάνει κρύο και πότε ζέστη.

Όλα αυτά περιγράφονται πολύ όμορφα στο σημερινό τραγούδι.

Ο Σκαλκώτας και η δημοτική μουσική

Ο Σκαλκώτας ήταν ένας άνθρωπος με ανοιχτό πνεύμα, ένας πολίτης του κόσμου.

Παρά την ενασχόληση με την σύνθεση πρωτοποριακής μουσικής, στο Βερολίνο δε δίσταζε να παίζει τζαζ στα θέατρα και στους βωβούς κινηματογράφους, ενώ μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα συνέθεσε κοντσέρτο εμπνευσμένος από ρεμπέτικο τραγούδι.

Από την άλλη, ανταποκρίθηκε με αξιοθαύμαστο τρόπο στο κάλεσμα της Μέλπως Μερλιέ (από το Γαλλικό Ινστιτούτο) να καταγράψει με νότες σε παρτιτούρες  δημοτικά τραγούδια.

Μην ξεχνάμε ότι η πολυσχιδής προσωπικότητά του διαμορφώθηκε ανάμεσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο δημοτική μουσική, αφήγηση θρύλων και παραμυθιών και λαϊκής τέχνης (παιδικά χρόνια) και στο Βερολίνο του Μεσοπολέμου (που ήταν το παγκόσμιο κέντρο πρωτοπορίας), όπως είδαμε και στη βιογραφία του.

Η Επανάσταση του 1821 στην κλασική μουσική

Η εποχή της Επανάστασης του 1821 είναι συνδεδεμένη με τα Κλέφτικα και Ιστορικά Δημοτικά τραγούδια όπως γνωρίσαμε σε αντίστοιχες αναρτήσεις.

Ποια θέση είχε όμως η Επανάσταση ως έμπνευση στην λόγια μουσική που συνηθίζουμε να αποκαλούμε κλασική μουσική;

Την εποχή εκείνη στην Ευρώπη κυριαρχεί το καλλιτεχνικό κίνημα του Ρομαντισμού με κυριότερους εκπροσώπους τον Βάγκνερ, τον Μπερλιοζ, τον Βέρντι, τον Σοπέν και φυσικά τον Μπετόβεν.

Ο ελλαδικός χώρος όμως ανήκει στην Οθωμανική Αυτοκρατορία που ουδεμία σχέση έχει με δυτικότροπη μουσική.

Εξάλλου οι υπόδουλοι και εξαθλιωμένοι Έλληνες δεν έχουν τη δυνατότητα να μορφωθούν και να σπουδάσουν.

Εξαίρεση τα Επτάνησα που ακολουθούσαν τα Ιταλικά πρότυπα μουσικής παιδείας και έδωσαν πάρα πολλούς αξιόλογους συνθέτες.

Το 1821 μέσα από τα μάτια του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου

Ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος αποτύπωσε στους πίνακές του την Επανάσταση του 1821 με τον ίδιο τρόπο που την αποτύπωσαν μουσικά τα κλέφτικα ιστορικά τραγούδια: με ένα βλέμμα αγνό, καθαρό, ανένταχτο, λιτό και απέριττο αλλά ταυτόχρονα ξέχειλο από μαεστρία και καλλιτεχνική δεινότητα.

Ο Θεόφιλος ήταν ένας ξεχωριστός, ονειροπόλος και υπέρμετρα ταλαντούχος άνθρωπος, που ακριβώς για αυτούς τους λόγους ήταν παραγκωνισμένος από την κοινωνία.

Φίλοι του ήταν οι αγωνιστές του ΄21.

Καημένε Μακρυγιάννη (τραγούδι)

Πολλοί ρωτούν γιατί οι Έλληνες γιορτάζουμε την αρχή του πολέμου και όχι το τέλος.

Σίγουρα ο λόγος δεν είναι ότι είμαστε πολεμοχαρής λαός, άλλωστε αυτό φαίνεται και στις ιστορικές μας διαδρομές.

Ίσως γιατί στη συνείδηση των περισσότερων φαντάζει αξιοθαύμαστο, πώς ένας φαινομενικά καταρρακωμένος  λαός κατόρθωσε να υψώσει ανάστημα για δίκαια αιτήματα, όπως εθνική ανεξαρτησία, ατομική ελευθερία και αυτοδιάθεση.

Οι γυναίκες του 1821, μέσα από τα κλέφτικα τραγούδια

Στην ερώτηση αν και με ποιον τρόπο συνέβαλαν οι γυναίκες στην Επανάσταση του 1821, πρέπει πρώτα να αναλογιστούμε ποια ήταν η θέση της γυναίκας στην  Ελλάδα κατά την Τουρκοκρατία.

Στην Ευρώπη, ήδη διαδίδονται οι ιδέες του Διαφωτισμού και με τη Γαλλική Επανάσταση το 1789, γίνονται βήματα προς την ατομική ελευθερία και  αυτοδιάθεση.

Στην Ελλάδα όμως;

Στην Τουρκοκρατία η Ελλάδα έχασε κάθε σύνδεση με τον Δυτικοευρωπαικό πολιτισμό, που στηρίζεται στις αρχές της Δημοκρατίας της Αρχαίας Ελλάδας.

Ο αναλφαβητισμός χαρακτηρίζει το σύνολο του πληθυσμού εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, των πιο προνομιούχων.

Οι γυναίκες όμως, ακόμα και των πλουσιότερων οικογενειών, δεν μαθαίνουν και πολύ περισσότερα γράμματα και η θέση τους είναι ασύγκριτα κατώτερη από των αντρών.

Κλέφτικα τραγούδια, τα επαναστατικά του 1821

Τα κλέφτικα δημοτικά τραγούδια είναι εκείνα που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης.

Περιγράφουν τα ηρωικά κατορθώματα των Κλεφτών και των Αρματολών.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

'Υμνος εις την Ελευθερίαν

Λένε ότι η ποίηση είναι η μουσική των λέξεων.

Ίσως αυτό να εξηγεί την τόσο στενή σχέση ανάμεσα στις δυο τέχνες.

Ένα ποίημα γίνεται αξιοθαύμαστο όχι μόνο για τα νοήματά του, αλλά και για τη μουσικότητα των λέξεων που έχει επιλέξει ο ποιητής, αλλά και τη σειρά που τις έχει τοποθετήσει.

Αμέτρητα ποιήματα  μελοποιήθηκαν, (μέλος= μουσική) και έγιναν υπέροχα τραγούδια.

Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν αποτελεί το ποίημα εκείνο που οι ιστορικές συγκυρίες ανέδειξαν ως υπέρτατο ποίημα των Ελλήνων, μια που έγινε ο εθνικός ύμνος.

Ο Καραγκιόζης στα χρόνια της Επανάστασης του 1821

Ο Καραγκιόζης, ο λαϊκός ήρωας με ανατολίτικη καταγωγή που έκανε την εμφάνισή του στον ελλαδικό χώρο ήδη από τα προεπαναστατικά χρόνια, είναι ίσως το πιο αντιπροσωπευτικό θέαμα για να γευτούν τα παιδιά την ατμόσφαιρα που επικρατούσε στην πατρίδα μας κατά τη μετάβαση από την Οθωμανική αυτοκρατορία στο νεότερο ελληνικό κράτος.

Η Επανάσταση του 1821 αποτελεί αγαπημένο θέμα των παραστάσεων έως και σήμερα.

Μπορεί να μην παρουσιάζουν την Ιστορία με μεγάλη ακρίβεια (καθώς το πατριωτικό αίσθημα και ο ενθουσιασμός υπερτερεί) αλλά τα πολιτισμικά οφέλη που αντλούμε από την θέαση είναι πολλά.

Καταρχήν έχουμε μια αντιπροσωπευτική απεικόνιση της κοινωνικής διαστρωμάτωσης και των ηθών της εποχής της τουρκοκρατίας που βοηθούν να συζητήσουμε στην τάξη για το πως στρώθηκαν τα θεμέλια του νεοελληνικού κράτους.

Τα Ελληνάκια (τραγούδι, δραστηριότητες)

Τα Ελληνάκια είναι ένα ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη από την ενότητα Μικρές Κυκλάδες, της συλλογής Τα Ρω του Έρωτα.

Όλα τα ποιήματα της συλλογής έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά: Στίχοι απλοί και εύκολοι να κατανοηθούν, αλλά και να τραγουδηθούν (μουσικότητα), μιλάνε για την πατρίδα, τον ήλιο, τα νησιά, τη θάλασσα, για θρύλους και παραμύθια, αλλά και την αγάπη, τον έρωτα, τη φιλία.

Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τα ποιήματα αυτά αλλά και για τον δημιουργό τους στην ξεχωριστή ανάρτηση που θα βρείτε στον επόμενο σύνδεσμο:

Οδυσσέας Ελύτης, Μουσική και Ελληνικότητα, Τα Ρω του Έρωτα

Η Κυρά Σαρακοστή (έθιμο, τραγούδι, χειροτεχνίες)

Από τα παλιά χρόνια, παιδιά, μετά την Καθαρή Δευτέρα αρχίζει η Σαρακοστή, δηλαδή μια περίοδος σαράντα ημερών μέχρι το Πάσχα. 

Το διάστημα αυτό οι άνθρωποι συνηθίζουν να νηστεύουν και να προσεύχονται, κάτι που το έχουν ανάγκη ύστερα από το ξεφάντωμα του Τριωδίου και της  Αποκριάς.

Συνηθίζουν να φτιάχνουν μια κούκλα από ζυμάρι χωρίς στόμα, γιατί νηστεύει.

Στην ποδιά της έχει φρούτα, ψάρια και άλλες νηστίσιμες τροφές.

Μπόλεκ και Λόλεκ: Διαγωνισμός χαρταετών

Ελάτε σήμερα, παιδιά, να πετάξουμε τον χαρταετό παρέα με τους δύο αγαπημένους μας φίλους από την  πολωνική σειρά κινουμένων σχεδίων.

Ο Μπόλεκ και ο Λόλεκ, όπως τα περισσότερα παιδιά, θαυμάζουν πολύ τα αεροπλάνα και οτιδήποτε πετάει.

Την ώρα που παρακολουθούν μια πτήση, οι δυο πιλότοι τους στέλνουν προσκλήσεις για έναν διαγωνισμό χαρταετού.

Το καρναβάλι στην κλασική μουσική

Το καρναβάλι, μια γιορτή με πανάρχαιες ρίζες, μας υπενθυμίζει την βαθιά ανάγκη των ανθρώπων να αναγεννηθούν από την στασιμότητα του χειμώνα, να ξεδώσουν, να διασκεδάσουν, να απελευθερωθούν από την εικόνα τους, μέσα από μεταμφίεση και ρόλους, ακόμα και να έρθουν σε επαφή με τις ψυχές των δικών τους που έχουν περάσει σε άλλο κόσμο.

Τραγούδια για την Αποκριά

Εκτός από τα παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια, υπάρχουν και κάποια άλλα που, είτε μιλάνε για το καρναβάλι, είτε συνηθίζουμε και μας αρέσει να τα ακούμε την Αποκριά.

Ας τα ξαναθυμηθούμε, μέσα στο πνεύμα των ημερών.

Αποκριές με τον Καραγκιόζη

Τι πιο ωραίο θέαμα για το Τριώδιο από μια αποκριάτικη παράσταση με τον Καραγκιόζη.

Οι λαϊκές φιγούρες του δικού μας θεάτρου σκιών, μέσα από τους αστείους διαλόγους, τους χορούς, τα τραγούδια και τα παραδοσιακά γλέντια τους μας μεταφέρουν περίφημα στο κλίμα της Αποκριάς.

Το καλύτερο είναι βέβαια να δούμε από κοντά τον μπερντέ, όπως λέμε συνήθως το άσπρο πανί της παράστασης.

Παντρεύουνε τον κάβουρα (Μάσκες, καρτέλες, κουκλοθέατρο)

Το  Παντρεύουνε τον κάβουρα, είναι ένα αποκριάτικο παιχνιδοτράγουδο. 

Περιγράφει τον γάμο ενός κάβουρα με μια χελώνα.

Στο γάμο έρχονται καλεσμένοι άλλα ζώα, που το κάθε ένα κάνει κάτι απροσδόκητο.

Ο γάιδαρος τραγουδάει (παρά την αγριοφωνάρα του), η αλεπού μαδάει τις κότες για το γαμήλιο γεύμα (αντί να τις φάει) και πάει λέγοντας.

Δείτε το θεατρικό δρώμενο στο επόμενο βίντεο όπως το δίδαξε στα παιδιά η αξέχαστη Δόμνα Σαμίου, σε μια παρουσίαση στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.

Παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια

Τα αποκριάτικα παραδοσιακά τραγούδια ακολουθούν τα χαρακτηριστικά των δημοτικών τραγουδιών, δηλαδή, τραγουδιόνται  στις τοπικές διαλέκτους, ακολουθούν τα ρυθμικά σχήματα (καλαματιανός, συρτός στα τρία κλπ) και τα όργανα (κλαρίνο, λύρα, τσαμπούνα κλπ) της κάθε περιοχής.

Αυτό που τα κάνει ξεχωριστή κατηγορία είναι το περιεχόμενο, η θεματολογία τους.

Η παρέλαση των τρολ (Μουσικές του κάτω κόσμου)

Η παρέλαση των τρολ είναι ένα από τα Λυρικά κομμάτια για πιάνο του Νορβηγού συνθέτη Έντβαρντ Γκρήγκ.

Η Νορβηγία, είναι μια απόκοσμη χώρα, με πολύ έντονο το στοιχείο της φύσης, που αποτυπώνεται τόσο στα παραμύθια, όσο και στην μουσική, όπως είδαμε και στο Πεερ Γκυντ.

Το σημερινό κομμάτι, "περιγράφει" μουσικά (με το πιάνο), τον χορό των τρολ, αυτών των περίεργων πλασμάτων που κατοικούν στα έγκατα της νορβηγικής γης και μας θυμίζουν πολύ τους καλικάντζαρους.

Μακάβριος χορός (Μουσικές του κάτω κόσμου)

Ο Μακάβριος Χορός, είναι ένα συμφωνικό ποίημα του Γάλλου συνθέτη του Ρομαντισμού Καμίγ Σαιν-Σανς.

Να θυμίσουμε ότι, συμφωνικό ποίημα ονομάζουμε μια ορχηστρική σύνθεση που περιγράφει μουσικά (χωρίς λόγια) μια ιστορία, ένα παραμύθι, ένα ποίημα.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο συνθέτης αντλεί την έμπνευσή του από το μεσαιωνικό έθιμο του Χορού του Θανάτου, για το οποίο μιλήσαμε στις Μουσικές του Κάτω Κόσμου.

Ας ξαναθυμηθούμε το έθιμο αυτό:

Σε έναν κυκλικό χορό, τα μισά άτομα υποδύονταν τον θάνατο και τα άλλα μισά μια συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα (π.χ. έμποροι, γιατροί, γεωργοί κλπ)

Σε κάθε γύρο του χορού, αυτοί που υποδύονταν την κοινωνική ομάδα "εξαφανιζόταν" και στον χορό μπαίναν άλλοι, που υποδύονταν κάποια άλλη κοινωνική ομάδα.

Όσοι υποδύονταν τον θάνατο παρέμεναν σταθεροί σε όλους τους γύρους.

Ο συμβολισμός είναι ότι μπροστά στην μοίρα του θανάτου όλοι είναι ίσοι.

Θα περίμενε κανείς ο μακάβριος χορός να είναι αργός και μελαγχολικός.

Αντίθετα είναι ζωηρός και με έντονο ρυθμό, σαν να προσπαθούμε να ξορκίσουμε τον φόβο, να παίξουμε και να χορέψουμε μαζί του.

Μεγάλες αποκριάτικες φιγούρες (κατασκευή)

Να μια ωραία ιδέα για να διακοσμήσουμε τους τοίχους του σχολείου/της τάξης μας τώρα που πλησιάζει το καρναβάλι: τεράστιες αποκριάτικες φιγούρες στο μέγεθος του σώματός μας!

Κλόουν, αρλεκίνοι, παλιάτσοι και ότι άλλο σας αρέσει.

Γίνονται πολύ εύκολα με μόνο 2 υλικά (το ένα ανακυκλώσιμο).

Ελάτε να δούμε πώς.

Νίκος Σκαλκώτας (ο συνθέτης του μήνα)

Στις 8 Μαρτίου του 1904,  γεννήθηκε στη Χαλκίδα ένας άνθρωπος που έμελλε να γίνει ένα μουσικό φαινόμενο που ξεπέρασε τα σύνορα της Ελλάδας: ο Νίκος Σκαλκώτας. 

Με αφορμή την επέτειο της Επανάστασης του 1821, δε θα μπορούσαμε να διαλέξουμε άλλον συνθέτη για να παρουσιάσουμε τον μήνα Μάρτιο.

Πρώτον, γιατί ο Νίκος Σκαλκώτας αγάπησε την παραδοσιακή μουσική, τα κλέφτικα και δημοτικά τραγούδια και τους λαϊκούς ρυθμούς.

Τα μελέτησε και τα ενσωμάτωσε στο έργο του με τρόπο ευφυή, ευφάνταστο και καθόλου δημαγωγικό.

Και δεύτερον, γιατί με το ήθος, την καλλιτεχνική αξία του έργου του αλλά κυρίως με τη στάση ζωής του, ανέδειξε τα στοιχεία του Νεοέλληνα που οραματίστηκαν οι αγωνιστές της Επανάστασης.

Στοιχεία όπως ταλέντο, ευφυία, εξυπνάδα, εργατικότητα, πείσμα, ανένταχτο πνεύμα, που πορεύεται με την αξία του, χωρίς πλάγια μέσα.

Στοιχεία τα οποία καθόρισαν και την τραγική πορεία της ζωής του.

Πέερ Γκυντ, Στην αίθουσα του βασιλιά του βουνού (Μουσικές του κάτω κόσμου)

Ο Πεερ Γκυντ, είναι ο ήρωας ενός λαϊκού νορβηγικού παραμυθιού, που αργότερα έγινε θεατρικό έργο από τον Χένρικ Ίψεν με μουσική του Έντβαρντ Γκρηγκ .

Λίγα λόγια για την ιστορία

Ο Πεερ Γκύντ ήταν ένα παιδί που ζούσε κυνηγώντας άγρια ζώα στα βουνά, αλλά ήταν παραμυθάς και του άρεσε να περιγράφει φανταστικές ιστορίες σαν να τις έζησε στα αλήθεια.
Στο κομμάτι με τίτλο Στην αίθουσα του βασιλιά του βουνού, μια σκανδαλιά του Πεερ Γκυντ θύμωσε τον βασιλιά του βουνού, που έστειλε τα τρολς (κάτι σαν τους δικούς μας καλικάντζαρους) να τον οδηγήσουν στον κάτω κόσμο, απ΄ όπου ευτυχώς την γλίτωσε φωνάζοντας το όνομα της αγαπημένης του μητέρας!

Ημέρα κατά του σχολικού εκφοβισμού, Η βροχή που πληγώνει (τραγούδι)

Το σχολείο, παιδιά, είναι ένας μικρός κόσμος που, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, συμβαίνουν πολλά όμορφα και θαυμαστά πράγματα αλλά, δυστυχώς, και κάποια άσχημα· όπως  και ο σχολικός εκφοβισμός.

Γνωρίζετε τι σημαίνει αυτό παιδιά;

Για δείτε το επόμενο βίντεο από το Τρελό Σχολείο.

Επομένως, παιδιά, σχολικός εκφοβισμός (μπούλινγκ, όπως έχει επικρατήσει να λέμε), δεν είναι οι τυχαίοι τσακωμοί, που μπορεί να έχουμε μεταξύ μας όταν διαφωνούμε για κάτι.

Μουσικές του κάτω κόσμου

Το Σάββατο της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου, το λεγόμενο Ψυχοσάββατο, συνηθίζεται στην πατρίδα μας οι άνθρωποι να τιμούν τους νεκρούς τους.

Οι εκδηλώσεις αυτές έχουν αποκτήσει θρησκευτικό χαρακτήρα, όμως οι συμβολισμοί είναι προγενέστεροι και καθολικότεροι όπως είδαμε στα έθιμα του Τριωδίου και του Φλεβάρη.

Η χρονική περίοδος δεν είναι τυχαία:

Στο απόγειο του ξεφαντώματος, αμέσως μετά τη Τσικνοπέμπτη, ακολουθεί η ανάγκη να έρθουμε σε επαφή με τις ψυχές των αγαπημένων μας που έφυγαν, να τους επισκεφτούμε στα μνήματα, να προσφέρουμε λιτά εδέσματα (κρασί, σιτάρι), να συνομιλήσουμε μαζί τους πνευματικά, να επανέλθουμε στη θύμηση της κοινής ανθρώπινης μοίρας.

Από τη μια ο βαθύς χειμώνας, συνώνυμο της νεκρικής σιγής και νάρκης και από την άλλη το θορυβώδες αποκριάτικο ξεφάντωμα και η ανυπομονησία για τον ερχομό της άνοιξης, υπό τον εκκωφαντικό ήχο των κουδουνιών των κωδωνοφόρων.

Από τη μια η νηστεία και από την άλλη το τσίκνισμα.

Από τη μια το μουτζούρωμα και το αλεύρωμα και από την άλλη το σχολαστικό καθάρισμα των σπιτιών.

Με λίγα λόγια, από τη μια η ζωή και από την άλλη ο θάνατος.

Ντίλι ντίλι ντίλι (παιχνιδοτράγουδο)

Το Ντίλι ντίλι ντίλι είναι ένα διασκεδαστικό παιχνιδοτράγουδο από την περιοχή της θάλασσας του Μαρμαρά, την Προποντίδα.

Είναι ένα παραδοσιακό τραγούδι, δηλαδή έρχεται από τα παλιά χρόνια.

Λέγεται αλλιώς και παραμυθοτράγουδο ή παιχνιδοτράγουδο, γιατί μας εξιστορεί ένα παραμύθι (ιστορία) και μπορούμε να παίξουμε με αυτό.

Μια Κυριακή του Μάρτη

Πόσα και πόσα τραγούδια δεν έχουν γραφτεί για τον Μάρτη, παιδιά.

Κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο.

Είναι ο μήνας που ξυπνά η γη κι ανθίζει, που υποδεχόμαστε την άνοιξη.

Από τα αρχαία χρόνια ο μήνας αυτός συνδέεται με τελετουργίες και γιορτές για την αναγέννηση της φύσης.

Ο Μάρτης και τα έθιμά του

Ο Μάρτης είναι ο πρώτος μήνας της άνοιξης.

Το όνομά του προέρχεται από το Mars, που είναι το λατινικό όνομα για το θεό Άρη.

Μάλιστα, κατά τα ρωμαϊκά χρόνια ήταν ο πρώτος μήνας του χρόνου, για αυτό και η Πρωτοχρονιά γιορτάζονταν την 1η Μαρτίου, ενώ η χρονική περίοδος γύρω από αυτήν λεγόταν μαρτιάτικες καλένδες και πολλά από αυτά που συναντάμε ως έθιμα την περίοδο του Δωδεκαημέρου έχουν τις ρίζες στην εποχή αυτή.

Η πιο γνωστή συνήθεια του Μαρτίου είναι το Μαρτάκι, ένα βραχιολάκι που φοράμε για να μη μας κάψει ο ήλιος.

Φτιάχνω μουσικά καραβάκια

Σήμερα, παιδιά, θα μάθουμε να φτιάχνουμε καραβάκια-μουσικά όργανα με κουδουνάκια.

Γίνονται πανεύκολα με απλά υλικά και φαντασία.

Θα έχουμε έτσι ένα ωραίο αντικείμενο-σύμβολο της ελληνικής παράδοσης και ταυτόχρονα ένα μουσικό όργανο για να συνοδεύουμε τις καλοκαιρινές μας θαλασσινές γιορτές, τα κάλαντα του Δωδεκαημέρου και όχι μόνο.

Δείτε παρακάτω πώς φτιάχνουμε το πρώτο καραβάκι.

Χελιδονίσματα, τα κάλαντα της Άνοιξης

Καλό μήνα, παιδιά.

Ήρθε η ώρα για τα χελιδονίσματα.

Έτσι λέγονται τα κάλαντα της άνοιξης.

Τα τραγουδάμε είτε την 1η Μαρτίου, είτε την 20η, που είναι η εαρινή ισημερία, δηλαδή η μέρα είναι ίση με τη νύχτα.