Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

Ντίλι ντίλι ντίλι (παιχνιδοτράγουδο)

Το Ντίλι ντίλι ντίλι είναι ένα διασκεδαστικό παιχνιδοτράγουδο από την περιοχή της θάλασσας του Μαρμαρά, την Προποντίδα.
Είναι ένα παραδοσιακό τραγούδι, δηλαδή έρχεται από τα παλιά χρόνια.
Λέγεται αλλιώς και παραμυθοτράγουδο ή παιχνιδοτράγουδογιατί μας εξιστορεί ένα παραμύθι (ιστορία) και μπορούμε να παίξουμε με αυτό.
Παίζοντας το Ντιλι ντίλι ντίλι στην τάξη μας 
Επίσης, λέγεται και κλιμακωτό τραγούδι, από τη λέξη κλίμακα, που θα πει σκάλα.

Για να ανέβουμε ένα σκαλί πρέπει πρώτα να πατήσουμε στα προηγούμενα.
Αν, για παράδειγμα, θέλουμε να ανέβουμε στο δεύτερο σκαλί μιας σκάλας, πρέπει πρώτα να πατήσουμε στο πρώτο. 
Αντίστοιχα, για να ανεβούμε στο τρίτο σκαλί, πρέπει πρώτα να πατήσουμε στο πρώτο, μετά στο δεύτερο και πάει λέγοντας. 
Με τον ίδιο τρόπο, στα κλιμακωτά τραγούδια, λέμε μια αρχική στροφή.
Για να πούμε τη δεύτερη στροφή, πρέπει πρώτα να πούμε την πρώτη.
Όσο πιο πολλές είναι οι στροφές, τόσο πιο δύσκολο, αλλά και αστείο γίνεται το τραγούδι, καθώς προσπαθούμε να τις επαναλάβουμε με τη σωστή σειρά χωρίς να μπερδευτούμε!

Ακούστε το τραγούδι Ντίλι ντίλι ντίλι έτσι όπως το κατέγραψε η Δόμνα Σαμίου. 


Κάποιοι το γνωρίζετε ήδη από το Ανθολόγιό σας.
Θα προσέξετε ότι, σε μερικά σημεία τα λόγια μπορεί να αλλάζουν λίγο.
Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά στα δημοτικά τραγούδια. 
Το ίδιο τραγούδι, καθώς περνούν τα χρόνια και καθώς το τραγουδούν σε πολλά διαφορετικά μέρη, αλλάζει λίγο ή και περισσότερο, τόσο στα λόγια, όσο και στη μουσική.
Κάτι άλλο που συμβαίνει συχνά στα τραγούδια, είναι να συναντάμε λεξούλες που δεν σημαίνουν κάτι συγκεκριμένο, απλά χρησιμεύουν για να κάνουν ομοιοκαταληξία.
Ομοιοκαταληξία θα πει, να τελειώνει ένας στίχος με τις ίδιες συλλαβές με κάποιον προηγούμενο.
Για παράδειγμα, λέμε
....πήρε το φυτίλι
μέσα από το καντήλι...
Δείτε πως ταιριάζουν οι λέξεις "φυτίλι" με τη λέξη "καντήλι"...
Αναγνωρίζετε τη λεξούλα στο τραγούδι μας που δεν σημαίνει τίποτα, αλλά βοηθά στην ομοιοκαταληξία;
🎵🎵🎵🎵🎵
Αναγνωρίζετε τα όργανα στο τραγούδι;
Το έγχορδο είναι το σάζι, ένα όργανο που μοιάζει πολύ με τον ταμπουρά, με ηχείο σε σχήμα χελώνας και μακρύ μπράτσο, όπου στερεώνονται οι τρεις διπλές χορδές.
Το αερόφωνο είναι μια φλογέρα
Το μεμβρανόφωνο είναι ένα νταούλι.
Ακούμε και ένα ιδιόφωνο, που το συνήθιζαν πολύ στην περιοχή του Μαρμαρά και της Μικράς Ασίας (όπως θα δούμε αργότερα και στα σμυρνέικα και ρεμπέτικα τραγούδια): τα ξύλινα κουτάλια!
🎵🎵🎵🎵🎵
Μπορούμε να παίξουμε το "Ντίλι ντίλι ντίλι" με πολλούς τρόπους. 
Αν είμαστε μεγάλη παρέα, μπορούμε ο καθένας να πάρει έναν ρόλο.
Τραγουδώντας ή/και χορεύοντας το τραγούδι, βγαίνει μπροστά αυτός για τον οποίο τραγουδάμε πρώτα.

Δείτε τα παιδάκια στο παρακάτω βίντεο:

Μπορούμε να φτιάξουμε μια εικαστική δημιουργία, και να παίξουμε μόνοι/ες ή με παρέα, το τραγούδι. 
Ζωγραφίζουμε τις φιγούρες του τραγουδιού, τις κόβουμε και κολλάμε πίσω από την κάθε μια ένα πλαστικό ή ξύλινο καλαμάκι.
Θα έχουμε έτσι θεατρικές φιγούρες για παιχνίδι ή και θέατρο σκιών.
Μια άλλη ιδέα, είναι το παιχνίδι του χαμένου θησαυρού. 
Κρύβουμε τις φιγούρες που έχουμε ζωγραφίσει και μετά πρέπει ο καθένας να βρει πού είναι κρυμμένη η φιγούρα που λέει το τραγούδι όταν έρθει η σειρά του.
Αν δεν θέλετε να ζωγραφίσετε μόνοι σας, υπάρχουν και αυτές οι έτοιμες φιγούρες σε καρτέλες εδώ.
🎵🎵🎵🎵🎵
Δείτε ένα μάλλινο χαλάκι για να παίξουμε το Ντίλι ντίλι ντίλι
Μπορείτε κι εσείς, παιδιά, να ζωγραφίσετε την ιστορία, μετά να την διπλώσετε σε ένα ρολό και να την ξετυλίγετε καθώς τραγουδάτε το τραγούδι.
Θα βρείτε τα λόγια του τραγουδιού και μερικές εργασίες, στον παρακάτω σύνδεσμο: