Πρόκειται για μια γιορτή των μαθητών και των εκπαιδευτικών.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι Τρείς Ιεράρχες, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο Βασίλειος ο Μέγας και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος (Ναζιανζηνός), εκτός από άγιοι της ορθόδοξης εκκλησίας, ήταν κυρίως σημαντικοί δάσκαλοι.
Μάλιστα, μελετώντας κανείς τη διδασκαλία τους, θα διαπιστώσει ότι μίλησαν για παιδαγωγικές αρχές και αξίες τόσο σύγχρονες και ουσιαστικές, που είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι δεν είναι μοντέρνες και ειπώθηκαν εκατοντάδες χρόνια πριν (4ο αιώνα μ.Χ).
Αποδεικνύουν έτσι, ότι η παιδαγωγική επιστήμη στηρίζεται σε θεμελιώδεις αρχές που είναι διαχρονικές, έχουν σχέση με τις ανάγκες της παιδικής ηλικίας κυρίως και λιγότερο με τις επιταγές της κάθε εποχής.
Μίλησαν για
-την ανιδιοτελή αγάπη του δασκάλου προς τον μαθητή, ως το βασικότερο προσόν του
-ότι ο δάσκαλος πρέπει να δίνει το παράδειγμα στους μαθητές του με τη στάση ζωή του και όχι με άδεια λόγια
-ότι η πρόοδος των παιδιών πρέπει να γίνεται σταδιακά, σύμφωνα με τις ανάγκες και την ηλικία τους και όχι με βάση κάποιο ενιαίο πρόγραμμα
-ότι η διδασκαλία πρέπει να είναι ευχάριστη και σε ωραίο περιβάλλον που να βοηθά τη μάθηση
-ότι οι ποινές πρέπει να αποσκοπούν στη βελτίωση της ζωής του παιδιού και όχι στην τιμωρία του.
Πόσο σύγχρονα ακούγονται όλα αυτά!
Βίοι και ρήσεις των τριών Ιεραρχών
(Λίγα λόγια για τον καθένα ξεχωριστά)
Πριν γίνει επίσκοπος, ασκούσε το επάγγελμα του δικηγόρου.
Σπούδασε ρητορική, φιλοσοφία, γραμματική, γεωμετρία, αστρονομία και ιατρική.
Έκανε πολλά ταξίδια, κυρίως για να μελετήσει την ζωή των ασκητών, ώστε να το κάνει πράξη και ο ίδιος αργότερα.
Παρ΄ότι ευκατάστατος, μοίρασε την περιουσία του στους φτωχούς και ο ίδιος ζούσε με τα απολύτως απαραίτητα.
Η φιλανθρωπία του είχε ως στόχο την μελλοντική ευημερία των ανθρώπων και όχι απλά την ελεημοσύνη.
Για αυτό και, μεταξύ των άλλων, δημιούργησε σχολεία για τα φτωχά παιδιά, θεωρώντας ότι η παιδεία, είναι ο μεγαλύτερος πλούτος αλλά και το αυτονόητο δικαίωμα για κάθε άνθρωπο.
Είπε ο Βασίλειος ο Μέγας:
-διδασκόμαστε από το παρελθόν για να μάθουμε για το μέλλον
-στη ζωή, η αληθινή χαρά πάει μαζί με τη λύπη και τα δάκρυα
-οι ημέρες της ζωής μας βιάζονται και δεν περιμένουν να διορθώσουμε την τεμπελιά μας
Σπούδασε με τους καλύτερους δασκάλους, λόγω και της οικονομικής άνεσης της οικογένειάς του.
Τα πρώτα χρόνια, άσκησε και αυτός τη δικηγορία, όμως αργότερα, μοίρασε τα υπάρχοντά του στους φτωχούς και έγινε μοναχός.
Τα λόγια του έκαναν τόσο καλό στις ψυχές των ανθρώπων, που τα παρομοίασαν με χρυσάφι, εξ ου και το όνομα Χρυσόστομος που του αποδόθηκε.
Ανάμεσα σε όσα είπε είναι και
-να μην νοιαζόμαστε μόνο μήπως μας προξενήσουν οι άλλοι κανένα κακό, αλλά και πώς δεν θα κάνουμε κι εμείς κακό στους άλλους
-να μην μισούμε τους κακούς ανθρώπους αλλά τις κακές πράξεις
-καλή είναι η ελεημοσύνη στους φτωχούς, αλλά πιο καλό να βοηθάς τους ανθρώπους να απαλλαγούν από την πλάνη τους
Έκανε αντίστοιχες σπουδές, και επιπλέον σπούδασε τη θεολογία.
Αφιέρωσε το μεγαλύτερο χρόνο της ζωής του, όπως και οι άλλοι δυο, στην μελέτη και συγγραφή βιβλίων, στον ασκητισμό και στη διδασκαλία.
Μεταξύ των άλλων είπε:
-να βαδίζεις στη μέση, πιο φιλοσοφικά από τους εντελώς άσχετους και πιο ανθρώπινα από όσους φιλοσοφούν δίχως μέτρο.
Απολυτίκιο Τριών Ιεραρχών
Ας ακούσουμε τώρα τον βυζαντινό ύμνο που γράφτηκε για τους Τρεις Ιεράρχες.
Πρόκειται για ένα απολυτίκιο, δηλαδή για ένα σύντομο βυζαντινό τραγούδι που ψάλλεται προς τιμήν των αγίων λίγο πριν το τέλος της λειτουργίας της εκκλησίας και εξυμνεί περιληπτικά τον βίο τους.
Ακούστε το και σε μια εκδοχή τραγουδισμένη από παιδιά, στο επόμενο βίντεο από τη Χρωματιστή Τάξη.
Δείτε τα λόγια στα αρχαία και στα νέα ελληνικά, σε μετάφραση από το πανεπιστήμιο Πατρών.
Αρχικό κείμενο
Τούς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας τῆς τρισηλίου Θεότητος, τούς τήν οἰκουμένην ἀκτῖσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας, τούς μελιρρύτους ποταμούς τῆς σοφίας, τούς τήν κτίσιν πᾶσαν, θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, Βασίλειον τόν μέγαν καί τόν θεολόγον Γρηγόριον, σύν τῷ κλεινῷ Ἰωάννῃ, τῷ τήν γλῶτταν χρυσορρήμονι, πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν˙ αὐτοί γάρ τῇ Τριάδι ὑπέρ ἡμῶν ἀεί πρεσβεύουσιν.
Τούς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας τῆς τρισηλίου Θεότητος, τούς τήν οἰκουμένην ἀκτῖσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας, τούς μελιρρύτους ποταμούς τῆς σοφίας, τούς τήν κτίσιν πᾶσαν, θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, Βασίλειον τόν μέγαν καί τόν θεολόγον Γρηγόριον, σύν τῷ κλεινῷ Ἰωάννῃ, τῷ τήν γλῶτταν χρυσορρήμονι, πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν˙ αὐτοί γάρ τῇ Τριάδι ὑπέρ ἡμῶν ἀεί πρεσβεύουσιν.
Μετάφραση
Αυτά τα τρία φωτεινά αστέρια που παίρνουν λάμψη από τον Θεό αυτούς που φώτισαν την οικουμένη με τη θεϊκή διδασκαλία αυτά τα ποτάμια της σοφίας, που ξεδίψασαν όλη την πλάση με τη γνώση του Θεού τον Μέγα Βασίλειο, τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον ξακουστό Ιωάννη που τα λόγια του ήταν χρυσάφι, όλοι εμείς που θαυμάζουμε τη σοφία τους, ας μαζευτούμε να τους τιμήσουμε με ύμνους, γιατί αυτοί πάντοτε παρακαλούν τον Θεό για μας.
Μπορείτε να δείτε την παρτιτούρα και να μάθετε περισσότερα για τη βυζαντινή μουσική σημειογραφία παρακάτω:
Απολυτίκιο Τριών Ιεραρχών-Βυζαντινό Αλφάβητο-Βιβλίο Μουσικής Ε΄Τάξη
Απολυτίκιο Τριών Ιεραρχών-Βυζαντινό Αλφάβητο-Βιβλίο Μουσικής Ε΄Τάξη
Κατασκευές
Και για εσάς που σας αρέσουν οι χειροτεχνίες, να δυο προτάσεις από τη Χρωματιστή Τάξη:
.jpg)
