Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2022

Μιλάμε για τη διάρκεια - Οι αξίες των ήχων και των παύσεων

Σήμερα, παιδιά, θα ασχοληθούμε με την διάρκεια των ήχων της μουσικής.
Μη ξεχνάτε ότι η διάρκεια είναι ένα από τα τέσσερα χαρακτηριστικά του ήχου. 
Θυμάστε τα υπόλοιπα;
Τα τέσσερα χαρακτηριστικά του ήχου

Κάποιοι ήχοι κρατάνε πολύ ώρα, για παράδειγμα, όταν χτυπάμε τα πιατίνια. 
Αυτούς τους ήχους τους λέμε συνεχόμενους.
Άλλοι ήχοι πάλι, διαρκούν πολύ λίγο, όπως για παράδειγμα όταν χτυπάμε ένα τύμπανο.
Τους ήχους αυτούς τους λέμε κοφτούς.
Δείτε το επόμενο βίντεο για την διάρκεια των ήχων.
Μπορείτε να παίξετε και το παιχνίδι, χρησιμοποιώντας αντί για όργανα διάφορα αντικείμενα του σπιτιού, όπως κουτάλια, ποτήρια, κουτιά κλπ.
Βίντεο Φωτόδεντρο "Η Διάρκεια"
♫♫♫♫♫♫♫♫♫♫
Όπως γνωρίζετε παιδιά, στη Μουσική χρησιμοποιούμε ξεχωριστά σύμβολα για να γράψουμε τους ήχους, που τα λέμε φθογγόσημα ή νότες
Είναι όπως τα γράμματα στη Γλώσσα, οι αριθμοί στα Μαθηματικά ή τα χρώματα στη Ζωγραφική.
Οι νότες έχουν διάφορα σχήματα που περιγράφουν με ακρίβεια τη διάρκειά τους. 
Τη διάρκεια της κάθε νότας την ονομάζουμε αξία.
Η αξία της κάθε νότας μετριέται με χτύπους ή παλαμάκια που από δω και πέρα θα τα λέμε χρόνους.

Δείτε στον επόμενο πίνακα πως συμβολίζουμε τις νότες ανάλογα με την αξία τους:

Η πιο μεγάλη νότα είναι το ολόκληρο, διαρκεί τέσσερις χρόνους και το διαβάζουμε τα-α-α-α.
Η επόμενη νότα είναι το μισό, διαρκεί δύο χρόνους και το διαβάζουμε τα-α.
Η αμέσως επόμενη νότα είναι το τέταρτο που διαρκεί έναν χρόνο και το διαβάζουμε τα.
Η τελευταία νότα που θα μάθουμε σήμερα είναι το όγδοο που κρατάει μισό χρόνο και το διαβάζουμε τι.
Το όγδοο επειδή είναι μικρό, κυκλοφορεί πολύ συχνά παρέα με το δίδυμο αδελφάκι του:⇾🎵
Έτσι έχουμε δύο όγδοα που διαρκούν (και τα δύο μαζί) έναν χρόνο και τα διαβάζουμε τι-τι.

Στη Μουσική, εκτός από τους ήχους, δηλαδή τις νότες, έχουμε και τις σιωπές, που τις λέμε παύσεις. 
Όπως το λέει και η λέξη, παύση έχουμε όταν παύει κάθε ήχος να ακούγεται. 
Έχετε προσέξει όταν τραγουδάμε ένα τραγούδι, που σταματάμε κάθε τόσο να πάρουμε ανάσα;
Ε, αυτό είναι παύση!
Μάλιστα, παιδιά, οι παύσεις είναι τόσο σημαντικές όσο και οι νότες.
Για το λόγο αυτό, έχουν ξεχωριστά σύμβολα, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις νότες.
Η κάθε παύση έχει τη δική της αξία.
Υπάρχουν παύσεις ολοκλήρου, μισού, τετάρτου, ογδόου κλπ. 
Μόνο που αντί να μετράμε ήχο, μετράμε σιωπή. 
Επομένως, μετράμε σιωπηλά, από μέσα μας και όχι φωναχτά, όπως κάνουμε με τις νότες.
Παρατηρείστε καλά τον πίνακα για να δείτε πως συμβολίζουμε τις νότες και πως τις παύσεις.

Για να εμπεδώσετε καλύτερα όσα είπαμε σήμερα, θα σας βοηθήσουν τα παρακάτω βίντεο από το κανάλι "Η θεωρία της Ευτυχίας":



Σας φάνηκαν δύσκολα παιδιά; 
Να θυμάστε ότι στην πράξη είναι πιο εύκολα. 
Έτσι ωραία όπως τα καταφέρνατε στην τάξη ήρθε η ώρα να τα κάνετε και μόνοι σας στο σπίτι.

Παιχνίδι με τις καρτέλες (για όλα τα παιδιά)
Εκτυπώστε το επόμενο φύλλο εργασίας. 
Φύλλο εργασίας καρτέλες με τις αξίες
Θα βρείτε καινούργιες καρτέλες με τις αξίες, δηλαδή τις νότες και τις παύσεις.
Εκτυπώστε τις σε σκληρό χαρτί, ή σε απλό Α4 και μετά κολλήστε τις σε χαρτόνι (όπως είχαμε κάνει με τις άλλες καρτέλες).
Ανακατέψτε τις καρτέλες και βάλτε τις στη σειρά, τη μια δίπλα στην άλλη.
Στη συνέχεια εξασκηθείτε, διαβάζοντάς τις ρυθμικά (δηλ. τα-α, τι-τι, τα, κλπ) όπως κάναμε στην τάξη.
Αλλάζετε κάθε τόσο τη σειρά από τα σύμβολα, για να τα μάθετε όλα νεράκι!

Επιπλέον:
Οι μαθητές της Γ' και Δ' Τάξης
μπορείτε να διαβάσετε το αντίστοιχο κεφάλαιο στο διαδραστικό βιβλίο Μουσικής Γ'Δ' Τάξης με τίτλο
Tο παιχνίδι του ήχου και της σιωπής

Οι μαθητές της Ε' και Στ' Τάξης
μπορείτε να εμπεδώσετε τις αξίες διαβάζοντας το αντίστοιχο κεφάλαιο στο διαδραστικό βιβλίο Μουσικής Ε' Τάξης, με τίτλο 
Τα μαθηματικά της Μουσικής.
Θα γνωρίσετε επιπλέον και τα δέκατα έκτα (τι-ρι τι-ρι), καθώς επίσης και την έννοια του παρεστιγμένου.
Παρεστιγμένο, ή στιγμή διαρκείας, είναι μια τελεία(.) που μπαίνει δίπλα από μια αξία (νότα ή παύση) και αυξάνει τη διάρκειά της κατά το μισό της αξίας.