Ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων

Η 19η Μαΐου έχει οριστεί ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων.

Πόντιοι ονομάζονται οι Έλληνες που κατοικούσαν στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου (Μαύρη θάλασσα) για εκατοντάδες χρόνια.

Πριν από περίπου έναν αιώνα, εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους, εκριζώθηκαν  από την πατρίδα που μεγάλωσαν, ενώ πάρα πολλοί θανατώθηκαν.

Όσοι επέζησαν, ήρθαν στην Ελλάδα, σκόρπισαν σε πόλεις και χωριά, ρίζωσαν εκεί και έσμιξαν τις συνήθειες και τον πολιτισμό τους με των υπολοίπων Ελλήνων.

Ακριβώς, όπως θα συμβεί λίγο αργότερα, με τους Έλληνες της Μικράς Ασίας.

Ακριβώς, όπως συμβαίνει με κάθε λαό που εκδιώκεται από την πατρίδα του και ακολουθεί το δρόμο της προσφυγιάς...

Ακούστε το τραγούδι Σα ρασία (Στα βουνά) από  μαθητές του 56ου Δημοτικού Σχολείου. Παρακολουθώντας αυτό το βίντεο από το Τρελό Σχολείο, θα μπορείτε να τραγουδήσετε κι εσείς στα ποντιακά, αλλά να δείτε και την νεοελληνική μετάφραση, σε αυτό το συγκινητικό τραγούδι, που μιλάει για ένα παιδάκι που χάθηκε για πάντα στον Πόντο.

Η ποντιακή μουσική έχει έντονο ρυθμό, ενώ τα τραγούδια τραγουδιόνται πάντα στην ποντιακή διάλεκτο, που έχει πολλά στοιχεία από την αρχαία ελληνική γλώσσα. 

Υπερισχύει ο ρόλος της ποντιακής λύρας (κεμεντζέ) και οι δυνατοί χτύποι του νταουλιού (ταούλ), που πολλές φορές ενισχύονται από τον χτύπο του ποδιού των χορευτών. 
Μάλιστα, ο παραδοσιακός ποντιακός χορός Σέρρα, θεωρείται ότι έχει τις ρίζες του στον αρχαιοελληνικό Πυρρίχιο. 

Ο Πυρρίχιος, ήταν ένας πολεμικός χορός, που όμως χορεύονταν και σε καιρό ειρήνης, στις γιορτές για τον θεό Διόνυσο. 

Το χαρακτηριστικό αυτού του χορού είναι ότι σταδιακά ανεβάζει ρυθμό και ένταση, ενώ οι χορευτές

συμμετέχουν με όλο τους το σώμα, μέχρι να φτάσουν σε μια ανώτερη ψυχική και σωματική κατάσταση, την έκσταση.

Δείτε στο επόμενο βίντεο τον Πυρρίχιο όπως χορεύτηκε

στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών αγώνων που έγιναν στην Ελλάδα το 2004.

Ακούστε και το παραδοσιακό τραγούδι Τσάμπασιν από τη συναυλία που δόθηκε το 2019 στο Ηρώδειο, για τα 100 χρόνια από τη γενοκτονία των Ποντίων. 

Απολαύστε τη λύρα, το νταούλι, αλλά και τα άλλα παραδοσιακά όργανα.

Κεμεντζέ(λύρα), ταούλ(νταούλι) 
και τουλούμ(άσκαυλος), είναι
τα μουσικά όργανα των Ποντίων

Σήμερα συνεχίζονται να γράφονται τραγούδια στην ποντιακή γλώσσα, που όμως μπορεί να έχουν και σύγχρονους ήχους από ηλεκτρονικά όργανα, όπως το τραγούδι του Νίκου Συμεωνίδη με τίτλο Μάνα μ'. 

Το τραγουδούν μαθητές του 56ου Δημοτικού σχολείου Αθηνών.

Σε ένα ποντιακό τραγούδι υπάρχει η φράση

"...στα ξένα είμαι Έλληνας, και στην Ελλάδα ξένος".

Η φράση αυτή εκφράζει με τον πιο σπαρακτικό τρόπο ποια είναι η μοίρα του πρόσφυγα.

Μακάρι οι λαοί να μπορούσαν να ζουν ειρηνικά στον τόπο τους, να μην εκδιώκονται βίαια από την πατρίδα τους και να μην ζούσε κανείς το βαρύ φορτίο της προσφυγιάς.