Μόλις ακούμε τη λέξη "ρυθμό", παιδιά, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι κάτι που έχει σχέση με κίνηση: χορός, γυμναστική, περπάτημα, τρέξιμο, αλλά και τραγούδι, παίξιμο μουσικών οργάνων κλπ.
Όμως, ο ρυθμός, υπάρχει γύρω μας παντού, ακόμα και σε κάτι που φαίνεται ακίνητο!
Αλλά και εμείς οι άνθρωποι, έχουμε τον ρυθμό μέσα μας.
Μήπως όταν ακούμε μουσική, δεν χορεύουμε αμέσως στο ρυθμό της;
Θυμηθήκατε τα παιχνίδια με τα "τι-τι" και τα "τα" που κάνουμε στην τάξη;
Πάρτε για παράδειγμα το παιχνίδι με τα "αγαλματάκια" που παίζουμε στην τάξη.
Όσο ακούμε τη μουσική, χορεύουμε και κινούμαστε στο ρυθμό της.
Ως εδώ, καλά.
Όταν "γίνουμε" αγάλματα, έχουμε ρυθμό, ή όχι;
Όχι, αφού είμαστε ακίνητοι, θα έλεγε κανείς με ευκολία.
Κι όμως...το κάθε παιδί που στέκεται σαν άγαλμα, την ίδια ώρα η καρδιά του χτυπά σαν ρολόι, τα βλέφαρά του ανοιγοκλείνουν, η ανάσα του συνεχίζεται κανονικά, κλπ.
Πάμε τώρα να δούμε ένα παράδειγμα από την φύση.
Κοιτώντας τον ήλιο, το φεγγάρι ή τα αστέρια, μας φαίνονται ακίνητα.
Κι όμως...κινούνται συνεχώς και αυτός είναι ο λόγος που έχουμε μέρα και νύχτα, μήνες, εποχές...
Ρυθμός είναι κάτι που επαναλαμβάνεται, ξανά και ξανά, με τον ίδιο τρόπο.
Ο ρυθμός, υπάρχει στην φύση ακόμη κι όταν δεν υπήρχαν άνθρωποι.
Τα κύματα της θάλασσας, η αλλαγή της μέρας με τη νύχτα, η αλλαγή των εποχών (άνοιξη-καλοκαίρι-φθινόπωρο-χειμώνας), ο κύκλος του νερού κι άλλα πολλά, επαναλαμβάνονται με τον ίδιο τρόπο, εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια τώρα.
Αλλά και εμείς οι άνθρωποι, έχουμε τον ρυθμό μέσα μας.
Η καρδιά που χτυπά, η αναπνοή (εισπνοή-εκπνοή), είναι μόνο μερικές από τις κινήσεις που συμβαίνουν στο σώμα μας αυτόματα, από τη στιγμή της δημιουργίας μας.
Αλλά και όταν περπατάμε ή τρέχουμε, φροντίζουμε να έχουμε έναν ρυθμό, αλλιώς θα σκοντάφταμε και θα πέφταμε διαρκώς.
Μήπως όταν ακούμε μουσική, δεν χορεύουμε αμέσως στο ρυθμό της;
Όταν τραγουδάμε ένα τραγούδι, αμέσως δεν το συνοδεύουμε με παλαμάκια, χτυπώντας τα γόνατά μας, ή τα μολύβια μας πάνω στα θρανία;
Όταν πάλι επιστρέφουμε από μια σχολική εκδρομή, δεν φωνάζουμε ρυθμικά το σύνθημα του σχολείου μας;
Μπείτε στην επόμενη εφαρμογήστον και εξερευνήστε τους ήχους που ακούμε συνήθως σε μια πλατεία.
Θα διαπιστώσετε ότι κάποιοι έχουν ρυθμό, ενώ άλλοι είναι ακανόνιστοι.
Εσείς, παιδιά, μπορείτε να ανακαλύψετε ήχους τριγύρω σας που να έχουν ρυθμό;
Κάντε μια λίστα και στείλτε την να τη δημοσιεύσουμε εδώ.
Ελάτε, τώρα, να δούμε πως μετράμε το ρυθμό στη μουσική.
Δείτε το παρακάτω βίντεο.
Θυμηθήκατε τα παιχνίδια με τα "τι-τι" και τα "τα" που κάνουμε στην τάξη;
Ελάτε να κάνουμε μια επανάληψη στα σύμβολα που έχουν οι αξίες (νότες και παύσεις) ανάλογα με τη διάρκειά τους.
Δείτε την παρακάτω σειρά από νότες:
Αναγνωρίζετε τις αξίες;
Έχουμε δυο όγδοα(τι-τι), ξανά δυο όγδοα(τι-τι), ξανά δυο όγδοα(τι-τι) και στο τέλος ένα τέταρτο(τα).
Μπορείτε να τα διαβάσετε ρυθμικά;
Ελάτε να το κάνουμε όλοι μαζί:
Εύκολο δεν είναι;
Με αυτόν τον τρόπο διαβάζουμε ρυθμικά τις νότες, όπως θα συλλαβίζαμε τις λέξεις στο μάθημα της γλώσσας.
Μπορούμε αντί να διαβάζουμε αυτή τη ρυθμική πρόταση συλλαβίζοντας, να το κάνουμε χτυπώντας το τυμπανάκι που φτιάξαμε, ή παλαμάκια, ή τα γόνατα κλπ.
Επαναλάβετε την πολλές φορές.
Σας θυμίζει κάποιο γνωστό τραγούδι;
Μα και βέβαια!
Είναι το.......
Μπορείτε κι εσείς παιδιά να παίξετε εξασκηθείτε στη ρυθμική ανάγνωση, με τις καρτέλες που σας είχα δώσει σε προηγούμενο μάθημα.
Μπορείτε να τις εκτυπώσετε από εδώ:
Κόψτε τις και μετά βάλτε τις (όχι απαραίτητα όλες μαζί) σε όποια σειρά σας αρέσει, σαν να είναι γράμματα και προσπαθείτε να φτιάξετε λέξεις, προτάσεις κλπ.
Παίξτε με το τυμπανάκι σας, ή απλά διαβάστε ρυθμικά τη σειρά με τις νότες που φτιάξατε.
Περισσότερα παιχνίδια με ρυθμό🥁
Παρακάτω παιδιά, θα βρείτε κάποιες εφαρμογές, όπου με αρκετά διασκεδαστικό τρόπο θα παίξουμε με τον ρυθμό.
Ξέρω ότι οι περισσότεροι/-ες τρελαίνεστε για ντραμς.
Όμως, είναι λίγο δύσκολο να τα έχουμε στο δωμάτιό μας!
Γι αυτό υπάρχει η επόμενη εφαρμογή:
Σετ ντραμς - Φωτόδεντρο
Τα ντραμς δεν είναι ένα όργανο αλλά πολλά μαζί.
Κάποια είναι μεμβρανόφωνα(τύμπανα) και κάποια ιδιόφωνα(πιατίνια).
Όλα μαζί, συνηθίζουμε να τα λέμε κρουστά.
Τα κρουστά, είναι τα όργανα που μας βοηθάνε στη μουσική να κρατήσουμε το ρυθμό, περισσότερο από κάθε άλλο όργανο.
Δείτε και ακούστε περισσότερα κρουστά στο επόμενο παιχνίδι.
Διακρίνω τα κρουστά σε κατηγορίες - Φωτόδεντρο
Παρακάτω, θα βρείτε ένα παιχνίδι, που μοιάζει πολύ με το παιχνίδι με τις καρτέλες.
Βάλτε σε όποια σειρά σας αρέσει τις ρυθμικές συλλαβές.
Μετά ακούστε το ρυθμό που συνθέσατε.
Φτιάξε το δικό σου ρυθμικό σχήμα - Φωτόδεντρο
Το πιο ωραίο παιχνίδι σας το άφησα για το τέλος.
Θα βρείτε ζευγάρια με ζωάκια, που παίζουν διαφορετικά κρουστά το καθένα.
Ο χρόνος τρέχει...
Τοποθετείστε τα όργανα που σας αρέσουν σε διαφορετικές τελίτσες και ακούστε το ρυθμικό σχήμα που φτιάξατε.
Μουσικό Εργαστήριο Ρυθμού
Συμπληρωματικά, οι μαθητές των Γ' Δ' Ε' και Στ' τάξεων μπορείτε να διαβάσετε από το βιβλίο σας τα παρακάτω κεφάλαια:
Γ' Δ' τάξεις
Παίξτε με το τυμπανάκι σας, ή απλά διαβάστε ρυθμικά τη σειρά με τις νότες που φτιάξατε.
Περισσότερα παιχνίδια με ρυθμό🥁
Παρακάτω παιδιά, θα βρείτε κάποιες εφαρμογές, όπου με αρκετά διασκεδαστικό τρόπο θα παίξουμε με τον ρυθμό.
Ξέρω ότι οι περισσότεροι/-ες τρελαίνεστε για ντραμς.
Όμως, είναι λίγο δύσκολο να τα έχουμε στο δωμάτιό μας!
Γι αυτό υπάρχει η επόμενη εφαρμογή:
Σετ ντραμς - Φωτόδεντρο
Τα ντραμς δεν είναι ένα όργανο αλλά πολλά μαζί.
Κάποια είναι μεμβρανόφωνα(τύμπανα) και κάποια ιδιόφωνα(πιατίνια).Όλα μαζί, συνηθίζουμε να τα λέμε κρουστά.
Τα κρουστά, είναι τα όργανα που μας βοηθάνε στη μουσική να κρατήσουμε το ρυθμό, περισσότερο από κάθε άλλο όργανο.
Δείτε και ακούστε περισσότερα κρουστά στο επόμενο παιχνίδι.
Διακρίνω τα κρουστά σε κατηγορίες - Φωτόδεντρο
Παρακάτω, θα βρείτε ένα παιχνίδι, που μοιάζει πολύ με το παιχνίδι με τις καρτέλες.
Βάλτε σε όποια σειρά σας αρέσει τις ρυθμικές συλλαβές.
Μετά ακούστε το ρυθμό που συνθέσατε.
Φτιάξε το δικό σου ρυθμικό σχήμα - Φωτόδεντρο
Το πιο ωραίο παιχνίδι σας το άφησα για το τέλος.
Θα βρείτε ζευγάρια με ζωάκια, που παίζουν διαφορετικά κρουστά το καθένα.
Ο χρόνος τρέχει...
Τοποθετείστε τα όργανα που σας αρέσουν σε διαφορετικές τελίτσες και ακούστε το ρυθμικό σχήμα που φτιάξατε.
Μουσικό Εργαστήριο Ρυθμού
Συμπληρωματικά, οι μαθητές των Γ' Δ' Ε' και Στ' τάξεων μπορείτε να διαβάσετε από το βιβλίο σας τα παρακάτω κεφάλαια:
Γ' Δ' τάξεις
Ε' Τάξη
Στ' Τάξη
